TEPAV: 'Enflasyonla mücadeleye yeterli destek sağlanamıyor'

TEPAV Bütçe İzleme Bülteni'nin dördüncü sayısı yayımlandı. Bu sayıda, 2024 yılı için maliye politikasının enflasyonla mücadeleye yeterli destek sağlamadığı ve bütçe açığının yıl sonunda 2,3 trilyon TL seviyelerine ulaşacağı öngörüldü. 

Bültende, 2024 yılının ilk dokuz ayında MYB açığının, 2023 yılına göre yüzde 109,5 oranında arttığı, faiz dışı açığın ise neredeyse üç katına çıktığı vurgulandı. Ayrıca, "Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi"ne rağmen, 2024 yılı harcamalarının nominal olarak bütçede öngörülen rakamların üzerinde gerçekleşmesi bekleniyor.

Verilen bilgilere göre, vergi paketiyle elde edilen ilave gelir ve beklenenden yüksek enflasyonla birlikte, vergi gelirlerinde bir artış görülse de yıl sonunda bütçe açığının 300 milyar TL civarında azalarak 2,3 trilyon TL (GSYH'ye oranla yüzde 5,3) seviyesinde olması bekleniyor. Enflasyon ise 2024 yılı için revize edilerek yüzde 41,5 olarak belirlenmiş. Ancak, ekim ayı enflasyon verileri, bu hedefin de tutmayacağına işaret ediyor.

Bültende, çalışanların ve emeklilerin zam taleplerinin güçlendiği ve bu durumun, ücret ve maaş gelirlerine yapılacak düzenlemeleri tartışma konusu haline getirdiği belirtildi. Ekonomik faaliyetlerdeki zayıflama ile döviz kurlarındaki yatay seyir nedeniyle, ihracat ve ithalatın hafif bir düşüş gösterdiği de ifade edildi. Bu gelişmelerin etkisiyle, cari işlemler dengesinin yıl başında öngörülen 35 milyar dolar açığının çok altında gerçekleşmesi bekleniyor.

Bültende, 2024 yılı bütçesinin sınırlı harcama artışları ve gelirlerdeki enflasyonla birlikte yapılan düzenlemelerle nominal olarak yükseldiği, ancak GSYH'ye oran olarak düştüğü ifade ediliyor. Ayrıca, vergi tedbirlerinin çoğunun 2025 yılına ertelenmesi nedeniyle, 2024 yılına yönelik mali etkinin sınırlı kaldığı belirtiliyor. 

2024 yılı için yapılan tahminlere göre, toplam harcamaların 157 milyar TL, gelirlerin ise 495 milyar TL hedeflerinin üzerinde gerçekleşmesi bekleniyor. Faiz dışı denge GSYH'ye oranla yüzde 3,4'e, program tanımlı denge ise yüzde 2,8'e gerileyecek. Ancak, mali riskler ve harcama artışları bütçe açığını yukarı veya aşağı yönlü etkileyebilir.