Türkiye, afet atık yönetimi konusunda bir rehber hazırlıyor

Nagihan KALSIN

İklim Değişikliği Politika ve Araştırma Derneği Başkanı Baran Bozoğlu, Türkiye Afet Atık Yönetim Rehberi hakkında yaptığı değerlendirmede, deprem atıklarıyla ilgili çözüm üretme gerekliliğini başından beri vurguladıklarını belirtti.

Dünyada da bu tarz rehberler mevcut

 Bozoğlu, "Kendi elimizle yeni felaketler yaratma riski ile karşı karşıyayız. Deprem atığı konusu şu an en büyük ekolojik risk. 100 ila 210 milyon ton deprem atığı oluştu. Tehlikeli atıklar, asbest ve ekonomik değeri olan atıkların birbiriyle karıştığını görüyoruz. Bu atıkları iki Erciyes dağı büyüklüğünde olarak tanımlayabiliriz. Bu atıkları Hatay’ın üzerine serdiğimizde Hatay’ın bir metre yükselebileceğini görürüz" dedi.

Hazırlayacakları rehbere ilişkin değerlendirmede bulunan Bozoğlu, "Bütün belediyelerin olası bir afet yönetimine dair nasıl hazırlanacağına dair bir rehber oluşturmuş olacağız. ABD’de Kanada’da afet atıklarının nasıl yönetileceğine dair bu tarz rehberler bulunmakta. Deprem sonrası öncelik vatandaşların kurtarmak, arkasından gıda ve yerleşim sorununu çözmekti. Şu an etraflıca atık yönetimini ele almalıyız. Ağır ve hasarlı binalar yıkılmaya devam ediyor. Onların da yıkılması ve sağlıklı bir şekilde ekonomiye kazandırılmasına duyuyoruz.

Çözümle ilgili bu kadar büyük bir atığın karşısında aslen bu atığı gerçekten avantaja çevirme şansımızda var. Kentleri küllerinden yeniden yaratma şansımız var. Bu atıkların ekonomiye kazandırılması mümkün. Ülkemiz bu sahip. Finans problemi var, burada da uluslararası finans kuruluşları tarafınca finansman desteğinin artırılması gerektiğini dile getirmek istiyorum" diye konuştu.

"Atıktan yeni üretim modelleri oluşturulabilir"

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı GEF SGP Türkiye Ulusal Koordinatörü Gökmen Argun, etkinlikte yaptığı konuşmada Türkiye’nin afetlere açık bir ülke olduğunu belirterek, olarak hızlıca refleksler geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekti. Argun, "Sahaya çıktığımızda atık, özellikle asbest büyük bir korku vardı.

Ayrıştırma ile ilgili titizlikler mevzusunda problemler vardı. Alanda çok sayıda sivil toplum kuruluşu var. Birbirleri ile dayanışma halindeler. Zor şartlarda her şey için proje geliştirmeye çalışıyorlar. İşbirliğini güçlendirmeliyiz" dedi. Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası Ankara Ofisi Başkanı Mehmet Üvez, atığın ekonomik boyutuna dikkat çekerek, atıklardan yeni üretim modelleri oluşturulabileceğini ifade etti.