Türkiye'de Yüksek Faiz ve Borç Batağı: Ekonomik Zorluklar Derinleşiyor

Türkiye'de ekonomik zorluklar sürerken, yüksek faiz oranlarına rağmen bireysel kredi ve kredi kartı borçları hızla artıyor. TCMB'nin faiz kararı beklenirken, vatandaşlar geçim sıkıntısı içinde kemer sıkma politikalarıyla mücadele ediyor. Esnaf kredilerindeki faiz artışı ve batık kredi riski ekonomik belirsizliği derinleştiriyor.

Türkiye'deki ekonomik sıkıntılar derinleşirken, vatandaşlar yüksek faiz oranlarına rağmen borçlanmaya devam ediyor. Bankalar tarafından takibe alınan bireysel kredi ve kredi kartı borçlarında yılbaşından bu yana 16,9 milyar liralık artış yaşandı. Bu durum, ücretliler ve emeklilerin hız kesmeyen enflasyon karşısında satın alma güçlerinin zayıflaması ve borçlanma maliyetlerinin yükselmesiyle 'kemer sıkma' politikalarının kıskacına alındığını gösteriyor.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), mayıs ayı faiz kararını bugün açıklayacak. Nisan ayında yüzde 50’de sabit tutulan politika faizinde bir değişikliğe gidilmesi beklenmiyor. Mayıs 2023 genel seçimlerinin ardından politika değişikliğine giden TCMB, toplamda 4 bin 150 baz puan faiz artışına gitti. Ancak bu yüksek faiz oranlarına rağmen bireysel kredilerin büyümesi devam etti. Geçim sıkıntısı çeken yurttaşlar, kredi ve kredi kartlarına yüklenmeye devam ediyor.

BirGün'den Havva Gümüşkaya'nın haberine göre; gereksinim, taşıt ve konut kredilerinden oluşan tüm bireysel kredilerin ortalama faizi yüzde 75,76’ya ulaştı. Bu yüksek faiz oranlarına rağmen vatandaşların kredi borcu yılbaşından bu yana 412,8 milyar lira arttı. Bireysel krediler, diğer kredi türlerine göre daha hızlı büyüdü. Risk Merkezi’nin mart verilerine göre, bireysel kredilerin yüzde 46’sını kredi kartları oluşturdu. Bireysel kredilerin yüzde 29’unu gereksinim kredileri, yüzde 15’ini konut kredileri, yüzde 3’ünü taşıt kredileri ve yüzde 7’sini kredili mevduat hesabı oluşturdu. Bireysel kredi kullananların sayısı son bir yılda 2,2 milyon artarak 40,3 milyon kişiye ulaştı. Ortalama kredi bakiyesi ise 76,8 bin TL düzeyinde gerçekleşti.

Yüksek faiz ortamında batık kredi riski de artıyor. Vatandaşların zamanında ödeyemediği için bankalar tarafından icra takibine alınan bireysel kredi ve kredi kartı borçlarında yılbaşından bu yana 16,9 milyar liralık artış yaşandı. Bankalar ve finans kuruluşlarının tüketicilerden zamanında ödenemediği için icra takibine aldıkları bireysel kredi ve kredi kartı alacakları, 3 - 10 Mayıs haftasında 1,1 milyar lira daha artarak 62,2 milyar liraya ulaştı.

Halkbank, esnaf ve sanatkârların kullandığı hazine destekli esnaf kredilerinin faiz oranlarını artırdı. Yapılan açıklamada, esnaf kredilerine uygulanacak faiz oranının yasal olarak banka kaynak maliyetinin altında olmayacak şekilde belirlendiği açıklandı. Esnaf kredilerinin vadeleri süresince sabit faizli krediler olmadığı, bankanın kaynak maliyetine bağlı olarak aslı itibarıyla değişken faizli olduğu vurgulandı.

Bankaların kaynak maliyetlerinin yüzde 50 seviyesine geldiği ve kredi faiz oranlarının da buna paralel olarak arttığı ifade edildi. Bu nedenle, gecikmeli ve kaçınılmaz olarak esnaf kredileri faiz oranlarında piyasa güncel kredi faiz oranlarının altında kalacak şekilde bir güncelleme yapılmak zorunda kalındığı aktarıldı.