Ukrayna Üzerinden Rus Gazı Akışı Sonlandı: AB'yi Bekleyen Etkiler ve Masadaki Alternatifler

Ukrayna'nın, Rus doğalgazını Avrupa'ya taşıyan anlaşmayı yenilemeyi reddetmesi, enerji politikalarında önemli bir tartışma başlattı. Bu durum, Türkiye'nin TürkAkımı üzerinden taşıdığı doğalgazın Avrupa'ya girişinin tek ana yol haline gelmesiyle, Türkiye'nin stratejik rolünü yeniden gündeme getirdi.

AVRUPA'DA KRIZ HAVASI YOK

Avrupa, geçmişte yaşadığı krizlere kıyasla bu döneme daha hazırlıklı durumda. Şu an için doğalgaz kriziyle ilgili kaygılar olmasa da, piyasada ve doğalgaz fiyatlarında baskı oluşması bekleniyor. Ukrayna-Rusya savaşının başlangıcından itibaren, Rus doğalgazı alımına devam eden bazı AB ülkeleri, alternatif enerji kaynaklarının maliyetinin artabileceği konusunda endişeli.

AB ÜLKELERININ ALTERNATIF ENERJI KAYNAKLARINA YÖNELMESI

Avusturya, Gazprom ile anlaşmasını sonlandırarak alternatif enerji kaynaklarına yöneldi. Macaristan ise, doğalgaz ihtiyacını büyük ölçüde TürkAkımı üzerinden karşılamaya devam ediyor. Slovakya ise Ukrayna'nın kararına sert tepki gösterse de şu an için büyük bir sorun yaşamıyor. En fazla etkilenecek ülke ise AB üyesi olmayan Moldova olarak görünüyor.

HAZIRLIKLAR YAPILDI, SÜRPRIZ DEĞIL

Ukrayna'nın gaz transit anlaşmasını yenilememe kararı, aslında sürpriz değil. AB Komisyonu, bu duruma hazırlıklı olarak, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik savaşının ardından gaz altyapısını yeniden şekillendirdi. Hedef, daha dayanıklı ve esnek bir sistem kurmaktı. AB Komisyonu, alternatif güzergahlarla doğalgaz ithalatının tamamen ikame edilebileceğini belirtti.

SOĞUK HAVA AVRUPA'NIN GAZ STOĞUNU OLUMSUZ ETKILIYOR

Avrupa'da gaz stoğunun düşmesinin ana sebebi, kışın soğuk havalarla başlaması. Avrupa Gaz Altyapısı'na göre, 2024 Kasım'ında yüzde 95 olan gaz stoğu, 2025 başında yüzde 72 seviyelerine geriledi. Ancak, bu durum alarm zillerini çaldıracak kadar ciddi değil.

ALTERNATIF ENERJI ROTALARI

AB Komisyonu, doğalgaz için dört ana alternatif rota üzerinde yoğunlaşıyor:

Almanya Üzerinden İthalat

Almanya'nın LNG ithalat kapasitesinin artırılması ve Norveç'ten gaz alımının devam etmesiyle, bu rota üzerinden Orta Avrupa ülkelerine gaz sağlanabilir.

Polonya Üzerinden Alternatif Yollar

Polonya, Orta Avrupa ülkeleri ve Ukrayna'ya doğalgaz erişimini sağlayan ikinci alternatif rota olarak öne çıkıyor.

İtalya Üzerinden Gaz Akışı

İtalya'nın mevcut kapasitesinin göz önünde bulundurulmasıyla, doğalgaz Avusturya üzerinden kuzeye taşınabilir.

Balkanlar Üzerinden Alternatif Akış

Balkanlar, alternatif güzergahlar arasında yer alarak, bölgedeki ülkeler için gaz akışının sağlanmasını mümkün kılabilir.

TÜRKAKIM'IN ROLÜ VE GELECEĞI

Ukrayna'nın anlaşmayı yenilememe kararı sonrası, TürkAkımı, Avrupa'ya Rus doğalgazı taşıyan tek aktif boru hattı haline geldi. Macaristan ve Sırbistan gibi ülkeler, TürkAkım üzerinden gaz alımına devam ederken, Türkiye'nin AB'ye doğalgaz akışı sağlamada kritik bir konumda olması bekleniyor.

AB, RUSYA'DAN BAĞIMLILIĞINI AZALTIYOR

Rusya'dan gelen doğalgaz, AB'nin doğalgaz ithalatının yüzde 40'ını oluştururken, 2023 yılı itibariyle bu oran yüzde 8'e geriledi. AB'nin ABD'den LNG ithalatı ise üç katına çıkarak yüzde 50'ye ulaştı. Norveç ve Katar da AB'nin enerji tedarikinde önemli ülkeler arasında yer alıyor.

ABD'NIN ENERJI POLITIKASI

ABD Başkanı Donald Trump, AB'yi daha fazla LNG ithal etmeye teşvik ediyor. AB Komisyonu da bu öneriyi destekliyor ve ABD'nin enerji tedarikindeki rolünü artırmayı planlıyor.