İsrail'de Yargı Düzenlemesi Krizi Devam Ediyor

İsrail'de Başbakan Binyamin Netanyahu koalisyonu, Yüksek Mahkeme'nin hükümet üzerindeki yetkisini azaltacak yasa tasarısını yarın Meclis'e getirmeye hazırlanırken, ülkede yaşanan protestolar ve krize çözüm arayışları devam ediyor.

İsrail Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, akşam saatlerinde Netanyahu ile görüştü. Herzog, "Bu acil bir durum. Bir anlaşma sağlanmalı." ifadesini kullandı.

Herzog'un ilerleyen saatlerde ana muhalefet lideri Gelecek Var Partisi Başkanı Yair Lapid ile görüşeceği açıklandı.

İşçi sendikasından uzlaşı teklifi

İsrail'in en büyük işçi sendikası Histadrut, hafta sonu Netanyahu'ya yargı düzenlemesine ilişkin bir uzlaşı teklifi yapıldığını açıkladı.

Histadrut Başkanı Arnon Bar-David, mart ayında hükümetin yargı düzenlemesini askıya aldığı dönemdeki gibi "bir genel grev çağrısı yapmayacaklarını" kaydetti.

Histadrut'un önerisinde, Yüksek Mahkeme'nin hükümet üzerindeki denetimini kaldıracak ve pazartesi Meclis Genel Kurulu'na getirilmesi planlanan yasa tasarısının "yumuşatılması" teklif edildi.

Ayrıca, hükümetin yargı düzenlemesi paketindeki yasa tasarılarının 18 ay süreyle dondurulması ve 120 sandalyeli Meclis'te 75 milletvekilinin kabul edeceği daha geniş katılımlı bir uzlaşıyla parlamentoya getirilmesi teklif edildi.

Netanyahu'nun partisi Likud yaptığı açıklamada, işçi sendikasının önerisinin "tüm süreçten taviz anlamına geldiğini" belirterek, teklifi reddettiğini açıkladı. Likud Partisi, "gerçek bir uzlaşı için tüm çabayı gösterdiklerini" kaydetti.

Ana muhalefet lideri Lapid, Histadrut'un teklifini memnuniyetle karşıladığını ifade etti. İşçi Partisi Lideri Merav Michaeli ise Meclis'te oylanacak yasa tasarısının "yolsuzluğun önünü açtığı" gerekçesiyle işçi sendikasının teklifini reddetti.

Netanyahu hükümeti karşıtı protesto hareketi de "koalisyonun yargı düzenlemesi paketinin tamamen rafa kaldırılmasını talep ettiklerini" duyurdu.

Netanyahu koalisyonu, yargı düzenlemesi kapsamında Yüksek Mahkeme'nin hükümet üzerindeki denetimini kaldıracak yasa tasarısını 2. ve 3. oylama için yarın Meclis Genel Kurulu'na getirmeye hazırlanıyor.

On binlerce İsrailli Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesine karşı Batı Kudüs'teki İsrail Meclisi önünde protesto gösterisi yapıyor.

Buna karşın, hükümetin yargı düzenlemesi yanlısı sağcı ve aşırı sağcı gruplar Tel Aviv'deki Kaplan Caddesi'nde iktidar koalisyonuna destek gösterisi yapıyor.

Tartışmalı yargı düzenlemesi

İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin'in, 5 Ocak'ta duyurduğu "yargı reformu" Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandırma ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olması gibi değişiklikler içeriyor.

Başbakan Netanyahu, 27 Mart'ta, ülke çapında giderek artan kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini ertelediğini açıklamış ancak 2023-2024 bütçesinin mayıs sonunda Meclisten geçmesinin ardından yargı düzenlemesini tekrar gündeme getireceklerini duyurmuştu.

Hükümet, muhalefetle müzakerelerin tıkanmasının ardından yakın zamanda yargı düzenlemesi için yeniden düğmeye basmıştı.

Netanyahu hükümeti, yargı düzenlemesi kapsamında Yüksek Mahkemenin hükümet üzerindeki denetimini kaldıracak yasa tasarısının 11 Temmuz'da birinci oylamadan geçmesinin ardından 2. ve 3. oylama için 24 Temmuz'da Meclise getirileceğini açıklamıştı.

Hükümetin "yargı reformuna" karşı çıkan, aralarında savaş pilotları, denizaltı subayları ve diğer elit birliklerin yer aldığı binlerce İsrailli, gönüllü yedek askerlik görevini bırakma kararı almıştı.

İsrail basını, Savunma Bakanı Gallant'ın, orduda yedek askerlerden gelen tepki üzerine Yüksek Mahkemenin hükümet üzerindeki denetimini kaldıracak yasa tasarısının ertelenmesi için çalıştığını öne sürmüştü.

İsrail'de siyaset, ordu, güvenlik, ekonomi ve yargıda üst düzey görev yapmış isimler, hükümetin yargı düzenlemesine karşı olduklarını açıklamıştı.

Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesi karşıtı protesto hareketi, yaklaşık 7 aydır gösterilerine devam ediyor.