No veya Hayır

…Onu her gün görmek beni hasta ediyor / Soğuk gülüşü beni rahatsız ediyor, / Edebiyatı huzurumu kaçırıyor / Cehaleti beni bunaltıyor / Hayır hayır hayır

Sevmiyorum istemiyorum hayır, / Dalaveresi zenginlik getirmiyor / Liderimin suratı beni ikna etmiyor / Sözleri beni duygulandırmıyor / Hayır, hayır, hayır / Sevmiyorum istemiyorum hayır

Vaz geçilmez olduğu düşünülmesin / Ölümsüz ve dayanıklı olduğu düşünülmesin / Beni boş işlerle uğraştırma / Hiçbir şekilde hoşuma gitmiyor / Hayır, hayır, hayır

Sevmiyorum istemiyorum hayır

İfade edecek kelime yok / Anlatacak ara yok / Haklı çıkaracak kılıf yok / Sınıflandırmak için sağlık yok / Hayır hayır hayır

Sevmiyorum istemiyorum hayır

Bu Şilideki referandumda hayır kampanyası  için yapılan ve NO isimli  filmde de kullanılan şarkının Türkçeye çevrilmiş sözleri…

Şilide Augusto Pinochet, 1970de demokratik seçimle devlet başkanı seçilen sosyalist Salvador Allendeyi,1973de ABD destekli darbeyle devrilerek öldürmüştür.

Arkadaşı Nazım Hikmeti "Güz Çiçeklerinden Nazıma Bir Çelenk" şiiriyle anan, Şilinin Nobel ödüllü sosyalist büyük şairi Pablo Neruda da, darbeden 15 gün sonra darbe yanlısı bir doktor tarafından kasten zehirlenir.

NO filmi 5 Ekim 1988 günü Şili halkının, "yüce başkanı" Augusto Pinochetin 8 yıl daha iktidarda kalıp kalmayacağını belirleyeceği referandumun öyküsünü anlatıyor. Filmi izlemeyenler için konusunu anımsatayım..

Pinochet,1973den beri iktidardadır ve Şilide baskıcı rejim sürerken, muhalefet susturmuş durumdadır.

Darbe rejimi altında geçen yedi yılın ardından, Pinochetye 8 yıl daha başkanlık ve meclisi feshetmek dahil olmak üzere geniş yetkiler sunan yeni anayasa 1980de yüzde 67 oyla kabul edilir.

Pinochet 1988de, 8 yıllık dönem için referanduma gitmeye, başta ABDnin ve diğer emperyalist güçlerin baskısı sonucu  razı olur. Kazanacağına kesin gözüyle bakılmaktadır.

1988deki ikinci referanduma, susturulmuş, propaganda yasağı getirilmiş bir muhalefet ve büyük ölçüde iktidarca kontrol edilen medya ile ağır şartlar altında gidilecektir.

Diktatörlüğün sona ermesini isteyen Şili halkının büyük bir kesimi, korku ve umutsuzluk duygusu altında referandumdan evet sonucu çıkacağına iktidar gibi inanmaktadır.

Yalnızca 1 ay süren çaba sonunda, ortak paydalarda birleşen geniş tabanlı NO! (HAYIR!) taraftarı gruplar Şilinin kötü talihini ters yüz etmeyi başaracaktır.

5 Ekim 1988 günü Şili halkı çok büyük katılımlı referandumda Pinochet rejimine yüzde 56 oy oranıyla "Hayır" diyerek, tarihin akışını değiştirecektir.

Ancak komutanlar Pinochete karşı çıkmadan önce televizyonlar referandumdan evet çıktığını ilan edecekler, Hava Kuvvetleri Komutanının açıklamasının ardından İçişleri Bakanlığı referandumda HAYIR oylarının yüzde 56 olduğunu duyurmak zorunda kalacaktır.

Filmde, muhaliflerin tüm baskı ve engellemelere karşın, nasıl kampanya yaptığına, yılmadığına, televizyona çıkmaları yasaklandığında izledikleri politikalara kadar her şey anlatılıyor.

Türkiyede şimdi referanduma gidiyor.

Ve bu filmi ikinci kez izlediğimde, kimi benzerlikleri daha iyi algıladım.

Digiturkte Dilediğin zaman izle bölümünde NO filmine yer vermişti. Ancak, onlar da bazı benzerlikleri fark etmiş olacaklar ki, listeden çıkarıverdiler.

İzleyenlerin bir kez daha, izlemeyenlerin de mutlaka görmeleri gereken bir film NO…

NO veya HAYIR…

Karamsar olmaya, umutsuzluğa düşmeye gerek yok.

NOyu izleyip karar verin.