2024'te 19 Tarihi Eser Türkiye'ye Döndü

Türkiye, yurt dışında kaçırılan 25.526 tarihi eseri geri getirdi. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın yoğun çabaları sonucunda, Almanya başta olmak üzere çeşitli ülkelerden çok sayıda eser iade edildi. Bu yıl İngiltere, Fransa ve İtalya'dan önemli eserler Türkiye'ye dönerken, bronz heykeller ve tarihi Kur’an-ı Kerim gibi değerli parçalar da geri kazanıldı.

Anadolu’nun tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapması, bölgedeki tarihi eserlerin sayısını artırmış ve bazıları kaçırılarak yurt dışına çıkartılmıştır. Türkiye, Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde kültür varlığı kaçakçılığıyla mücadele eden ekipler aracılığıyla bu eserlerin izini sürüp, ülkeye geri kazandırma çabalarını sürdürmektedir. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre, yurt dışına kaçırılmış 25.526 tarihi eser ve kültür varlığı Türkiye'ye iade edilmiştir.

ALMANYA’DAN EN ÇOK ESER GETİRİLDİ

1980'den bu yana, 17 ülkede yürütülen 152 çalışma sonucunda yurt dışından getirilen eserlerin sayısında en büyük paya sahip olan ülkeler şunlardır: Almanya (8.670 eser), Hırvatistan (4.147 eser), İngiltere (3.743 eser), Bulgaristan (3.061 eser), ABD (2.600 eser) ve Sırbistan (1.865 eser). Bu yıl, 19 eserin iadesi gerçekleştirilmiştir. İngiltere'den 3, Fransa'dan 2, İtalya'dan 11, İsviçre, ABD ve Almanya'dan ise 1'er eser Türkiye'ye getirilmiştir.

BU YIL GERÇEKLEŞEN İADELER

Fransa'da bir kişinin iade ettiği Bizans dönemine ait bronz sikke ve Artuklu dönemine ait diğer bronz sikke, Türkiye’ye geri döndü. Stuttgart Başkonsolosluğu'na teslim edilen Roma dönemine ait pişmiş toprak vazo, 30 yıl sonra Türkiye'ye getirildi. İngiltere’deki müzayede evinde satışa sunulan mermer Kore Torsosu da geri iade edildi.

BRONZ İMPARATOR HEYKELİ VE DİĞER ESERLER

2011’de müzayedede satın alınan bronz imparator heykeli, yasa dışı geçmişi öğrenildikten sonra Türkiye’ye geri iade edildi. Floransa Savcılığı'nın soruşturması sonucunda ele geçirilen 11 pişmiş toprak eser Türkiye'ye teslim edildi. İsviçre'den gönüllü olarak iade edilen Milet Antik Kenti kökenli mermer yazıt parçası, 13 santimetre uzunluğunda, 10 santimetre genişliğinde ve 3 santimetre derinliğindedir. ABD'nin Florida eyaletinden iade edilen 'lekythos' türü pişmiş toprak vazo da Türkiye'ye getirildi.

KUR’AN-I KERİM’İN İADESİ

2017 yılında İngiltere’de satışa çıkarılan ve hattat Mustafa Dede tarafından istinsah edildiği belirlenen Kur’an-ı Kerim, çeşitli delillerle yasa dışı yollarla kaçırıldığı tespit edildi. Gaspçının sigara izmaritinden elde edilen DNA örneği ve diğer delillerle Londra Metropolitan Polisi tarafından ele geçirilen esere Türkiye lehine sonuçlanan bir hukuki süreç başlatıldı. Bu eser, Sultan II. Abdülhamit’in koleksiyonunda yer almış ve 16. yüzyılda yazılmış bir mushaf olarak dikkat çekmektedir. Eserin 18. yüzyılda kapsamlı bir restorasyon geçirdiği ve vassale tekniğiyle hazırlanmış olduğu anlaşılmaktadır.