6'lı Masa yeniden kuruluyor

Ömer ŞAHİN / Ankara

Muhalefetteki 6 siyasi partinin ortak Cumhurbaşkanı adayı belirlemek ve güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçme hedefiyle bir araya geldiği 6’lı Masa'da yeni bir sayfa açılıyor. Masanın sakinleri oluşumun mimarı olan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun ev sahipliğinde bugün ikinci turun ilk görüşmesi için bir araya geliyor. 12 Şubat’ta ilk toplantısını yapan  6 lider 8 ayda 6 kez bir araya gelmişti.
Geçtiğimiz hafta 6’lı Masa için hiç de iyi geçmedi. Masadan tabiri caiz ise çatırtı sesleri geldi. Bunun sebebi son aylardaki eylem ve söylemiyle adeta Cumhurbaşkanı adaylığına yürüyen CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na karşı İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’den gelen hamleydi. Akşener, hem olası adaylar Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu’nun adlarını masaya sürmüş hem de “Biz noter değiliz” diyerek ve kazanacak aday vurgusu yaparak Kılıçdaroğlu’nun adaylığına rezerv koyduğu algısını pekiştirmişti.

6’lı Masa nasıl bir halet-i ruhiye ile ikinci tur görüşmelerine başlıyor?

Sorular ve cevaplarla ilerleyelim…

Akşener’in açıklamaları masayı dağıtır mı? 

Öncelikle İYİ Parti lideri Akşener’in açıklamaları ilk başta özelikle CHP’nde moralleri bozsa da, “2018 sendromu” hatırlatması yapsa da son tahlilde Masa’nın hayrına yorulabilir.  Birikmiş enerji açığa çıktı. Kulaktan kulağa fısıldanan sözler net şekilde dile getirildi, parti tabanlarının gazı alındı. Her şeyden önce anlaşmazlığın seçime yakın zamanda ya da adayın belirlendiği toplantı yerine daha erken su yüzüne çıkması her parti için iyi oldu. Akşener o açıklamanın hemen ertesinde Kılıçdaroğlu ile bir araya geldi ve o görüşme olası kırgınlıkları da giderdi. Kılıçdaroğlu ve Akşener masaya dargın oturmuyor. Aralarında sorun olmadığı mesajı birlik, beraberlik görüntüsü bildiriye net bir şekilde yansıtılacak.  Masanın büyük bir kararlılık ve inançla çalışmaya devam edeceği belirtilecek. 
6’lı Masa’nın belki de en büyük eksiği, adayın kimliği gibi en çok merak edilen konuları en sona bırakması, masada değil medya üzerinden birbirine mesaj vermesiydi.  Toplumsal muhalefete öncülük edecek bir enerji üretemeyen Masa, Erdoğan karşıtlığında bir araya gelen ve proje, siyaset üretemeyen topluluk olarak algılanmaya başlamıştı. 
Akşener’in açıklamalarından sonra Masa adeta yeniden kuruluyor. Şimdi partiler arası ilişkiler daha sahici ve projeler daha somut olmak zorunda. CHP’de yapılacak toplantı bunun ilk adımı olacak. Liderler, medya üzerinden birbirlerine mesaj verme yerine sorunları masada konuşma iradesini ortaya koyacak. 

Bu toplantıda Cumhurbaşkanı adayı açıklanacak mı?

6’lı Masa’nın adayını bugün de öğrenemeyeceğiz. 2023 yılından önce öğrenme ihtimalimiz de zor görünüyor. Bu geciktirme Yüksek Seçim Kurulu’nun seçim kararı almasına odaklı bir stratejinin gereği. Fakat son yaşanan tartışma oyun planında ufak çaplı bir değişikliğe yol açtı.  Daha önce niteliğine değinilen Cumhurbaşkanı adayının kimliği ve fonksiyonu masanın gündemine gelecek, toplantı sonrası yayınlanacak bildiride de aday konusunda kamuoyuna bilgilendirme yapılacak. 

Toplantıda liderler neleri konuşacak?

Her toplantıda ele alınan gündemler var. Daha önce kurulan komisyonların değerlendirilmesi gibi. Anayasa ve Seçim Güvenliği Komisyonları’ndaki çalışmalarda sona gelindiği, Reform, Göç Komisyonlarının ise çalışmalarını tamamlayıp raporları genel başkanlara sunduğu öğrenildi. Liderler, komisyon raporlarını ele alacak. Son kurulan İletişim Komisyonu'nun Cumhurbaşkanlığı sürecinin stratejisi, ortak dili ile ilgili çalışmaları da değerlendirilecek. Öneriler tartışılacak. 

Toplantıda Cumhurbaşkanı adayının ismi açıklanmayacak ama yeni adayın yol haritası konuşulacak. Belki de günün en önemli başlığı bu olacak. Bunun için her partinin Geçiş Süreci Yönetimi önerileri masaya yatırılacak.  Bu çalışma seçim öncesi ve sonrasını kapsıyor. Cumhurbaşkanı adayına “reçete” hazırlanacak.  Adaya açıklatılması düşünülen seçim beyannamesinin ana hatları konuşulacak. Aday ve 6 partinin ülkenin temel sorunlarına bakış ve çözüm önerilerinde ortak bir dil benimsenmesi üzerinde durulacak. 
Seçim sonrası için ise iki farklı senaryo üzerinde duruluyor. Hem Cumhurbaşkanlığı kazanılır hem de parlamentoda Anayasayı değiştirecek çoğunluk elde edilirse Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme 6 ay gibi kısa bir süre içerisinde geçilebilecek bir çalışma yapılıyor.
Eğer Cumhurbaşkanlığı kazanılır ama parlamentoda Anayasayı değiştirecek çoğunluk sağlanamaz ise ne olacak? O takdirde seçilecek ismin sanki parlamenter sistemin Cumhurbaşkanıymış gibi davranması, mevcut yetkileri kullanmaması ve bunu da seçim öncesi deklare etmesi düşünülüyor. 
Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve atama yetkileri de yardımcıları ve bakanlar arasında paylaştırılacak. Bürokraside yaklaşık 5 bin kişiyi kapsayan üst düzey atamalar 6’lı Masanın iradesini yansıtacak ortak imzayla gerçekleşecek. 

Toplantı sonrası  yayınlanacak bildiride neler olabilir?

Toplantı bitiminde açıklanacak bildiride öncelikle sorun yok mesajı verilecek güven tazelenecek. Cumhurbaşkanı adaylarının neden şu ana kadar açıklanmadığı ve ne zaman açıklanacağına dair dolaylı da olsa mesaj niteliği taşıyan ifadeler yer alacak. Cumhurbaşkanı adayının kimliğinden çok hangi yasal çerçevede nasıl bir yönetim sergileyeceğinin önemli olduğunun altı çizilecek. Bu çerçevede; geçiş dönemi yol haritası başta olmak üzere komisyonlardan, yapılan çalışmalardan bahsedilecek. Bu toplantıda dış politikadaki gelişmelerden ve dün açılışını yapan TBMM’nin kaybolan fonksiyonundan da bahsedilebileceği söyleniyor.

6’lı Masa çalışmaları ne şekilde devam edecek?

İlk turda her ay bir siyasi partide toplanan liderler yeni dönemde daha sık bir araya gelecek. Bu toplantıların en geç 20 gün arayla yapılması bekleniyor. Liderlerin görüşmeleri toplantı günüyle bağımlı olmayacak. Zaman zaman ikili görüşmeler de olacak. Telefon diplomasisi daha sık yapılacak. Bu arada her lider “Cumhurbaşkanı adaylığı konusunda karar ve irade 6'lı Masanın” sözünü sık sık kullanacak. Parti kurmayı ve milletvekillerinden özenli olmaları istenecek. Partiler arası polemiklerden uzak durulacak. 

Twitter: https://twitter.com/omer_sahinn