Adalet Bakanı Bekir Bozdağ: Temel hak ve hürriyetlerin referandum konusu yapılmasına karşıyız ancak 360 ile 40

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, başörtüsü ve aile düzenlemesini içeren Anayasa değişikliğini Cumhur İttifakı’nın tek başına referanduma götürmesinin fiilen imkansız olduğunu söyledi. Bozdağ, "Kamuoyunda sanki Cumhur İttifakı birlikte referanduma götürmek istiyormuş gibi bir algı yapılıyor. Bir defa bizim böyle bir gücümüz yok. Muhalefet buna destek vermezse mümkün değil. Biz temel olarak temel hak ve hürriyetlerin referandum konusu yapılmasına karşıyız. Ancak 360 ile 400 oy arasında kalırsa referanduma götürme durumu ortaya çıkar. Biz büyük bir uzlaşmayla Meclis’ten geçmesinden yanayız" dedi.

Bakan Bozdağ, başörtüsüne anayasal güvenci konusunda yapılan anayasa değişikliği teklifi ve gelinen süreci, aralık ayı başında Meclis gündemine gelmesi beklenen yeni yargı paketi ile infaz düzenlemesine ilişkin DHA'ya konuştu. Bakan Bozdağ, "Sayın Kılıçdaroğlu durduk yerde neden bu konuyu gündeme getirdi? Kendi ve sözcülerinin açıklamalarına baktığımızda toplumda bir endişe olduğunu, ‘Acaba CHP güç sahibi olursa; Türkiye’de başörtüsü konusundaki kazanılmış haklar ve gelinen noktada bir dönüş olur mu?' bu endişeyi belli ki CHP’liler arazide gördüler. Bu endişeye bir karşılık olarak, ‘biz gelirsek bunlar olmayacak’ mesajını vermek ve siyasi bir hesapla bunu yaptığı görülüyor" dedi. Bozdağ, bu teklifin verilişini sağlayan bir başka şeyin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi olduğunu, yeni sistemde iktidar olmak için yüzde 50+1 gerektiğini, CHP’nin yüzde 25 olan oyunu artırmak için kendi dışındaki çevrelere açılmak istediğini söyledi.

"Kanunun yetmediğini Türkiye tecrübesiyle öğrendi"

Bozdağ, Türkiye’de başörtüsü ile ilgili yaşanan her sıkıntıda, CHP’nin Anayasa Mahkemesi’ne gittiğini hatırlattı. Bozdağ, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kılıçdaroğlu’nun kanun teklifi üzerine; anayasa ile bu işi kalıcı olarak Türkiye’nin gündemi dışına çıkarmak istediğini hatırlatarak, şöyle dedi:

"Geçmişe baktığımızda kanunun bu işi çözmediği çok açık. Rahmetli Turgut Özal’ın başbakanlığı döneminde YÖK Kanunu’na ek 16’ncı madde konuldu, serbestlik getirildi. Anayasa Mahkemesi iptal etti. Daha sonra 1989 yılında ek 17'nci madde yapıldı ve yüksek öğretim kurumlarında ‘kılık kıyafet serbesttir’ deniliyor. Anayasa Mahkemesi’ne konu taşındı. Anayasa Mahkemesi ek 16’ıncı maddenin değişiklik kararındaki gerekçesini tekrar ve teyit etti. Bu gerekçe geçerli olmak kaydıyla ek 17’nci madde iptal edilmedi. Kanun hala yürürlükte. Sene 1989 o günden 2013 yılının sonuna kadar başörtüsü yasağı, hem üniversitelerde hem kamuda uygulandı mı? Uygulandı. Yani kanunun yetmediğini, kanunun yeterli güvenceyi sağlamadığını maalesef Türkiye tecrübesiyle öğrendi. Onun için biz Türkiye’de siyasi dengeler değiştiğinde veya iklim farklılaştığında birileri yeniden başörtü zulmünü bir hak gibi sunmasın, kadınlarımız arasında  başı açık, başı örtülü ayırımı yapılmasın diye Sayın Cumhurbaşkanımızın ağzından, 'gelin bunu anayasal güvenceye kavuşturalım' teklifi geldi. Çünkü anayasayı değiştirmek öyle mümkün değil."

Anayasa'yı kolay kolay değiştirmenin mümkün olmadığını vurgulayan Bozdağ, "400 oyu bulmak, 400’ün altı 360’ın üzerinde oy bulsa bile halkın yüzde 50+1’ini onayını almak kolay kolay mümkün gözükmüyor. Anayasa büyük bir güvence. Yasama organın da, yürütmenin de, yargının da dokunamayacağı bir güvence. 30 yıldır uğraştığı bir sorunun, bir daha Türkiye’nin önüne gelmemesi için kıymetli bir çağrı" diye konuştu.

HaberTürk yazarı Fatih Altaylı: HDP’ye meşruiyet verilmiştir, Millet İttifakı’na yönelik olarak HDP ile görüşüyorlar suçlaması yapılamaz

"Temel hak ve hürriyetler referandum konusu olmamalı"

Bakan Bozdağ, anayasa değişikliği teklifinin referanduma götürüleceği iddialarına ilişkin, "Sayın Cumhurbaşkanımız, temel hak ve hürriyetlerin referanduma götürülmesinin doğru olmadığını söyledi. AK Parti kurulduğu günden beri; temel hak ve hürriyetlerin referandum konusu olamaması gerektiğini ifade eden bir parti. Anayasa değişikliği gündeme gelince Sayın Cumhurbaşkanımızın yaptığı çağrı çok net; 'amacımız bunun büyük bir uzlaşmayla parlamentodan geçmesidir. Eğer bu uzlaşma sağlanamaz, halk oyuna gidecek bir çoğunluk ortaya çıkarsa biz o zaman halk oyuna gitmekten çekinmeyiz' diye bir değerlendirmesi oldu" dedi.

Cumhurbaşkanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, AKP'nin başörtüsü ve aile kurumu ile ilgili Anayasa değişikliği hakkında, "Prensip olarak temel hak ve özgürlüklerle ilgili konuları halk oylamasına götürülmesini doğru bulmuyoruz" derken, "milletimize sözümüz gereği, meclis denkleminde başka bir mecburiyet ortaya çıkarsa onun gereğini yapmanın da boynumuzun borcu olduğuna inanıyoruz" ifadesini kullanmıştı.

"Muhalefet destek vermezse mümkün değil"

Bakan Bozdağ, Cumhur İttifakı’nın parlamentodaki çoğunluğunun 335 oyla sınırlı olduğuna dikkati çekerek, "Meclis Başkanı oy kullanamadığı için 334 oyumuz var. 334 oyla Cumhur İttifakı’nın bu anayasa değişiklik teklifini, referanduma götürecek çoğunluk elde etmesi Anayasaya göre mümkün mü? Değil. Eğer bu 400’ün altı 360’ın üzerinde bir çoğunlukta kalacaksa, muhalefet partilerinin ya da milletvekillerinin vereceği destekle ancak kalabilir. Cumhur İttifakı’nın anayasa değişikliğini tek başına referanduma götürmesi fiilen imkansız. Bunun altını çizmekte fayda var. Kamuoyunda sanki Cumhur İttifakı anayasa değişikliği teklifini referanduma götürmek istiyormuş gibi bir algı yapılıyor. Bir defa bizim böyle bir gücümüz yok. Muhalefet buna destek vermezse mümkün değil. ‘400 milletvekilinin oyu bulunursa da Cumhurbaşkanının yetkisi çerçevesinde; 'Cumhurbaşkanı bunu referanduma götürebilir’ diye bir takım kişiler buradan maalesef niyet okuması yapıyor. Biz temel olarak temel hak ve hürriyetlerin referandum konusu yapılmasına karşıyız. Ancak 360 ile 400 oy arasında kalırsa referanduma götürme durumu ortaya çıkar. Biz büyük bir uzlaşmayla Meclis’ten geçmesinden yanayız. Meclis’ten referandum da çıkmaz. Cumhur İttifakı’nın toplam oyu referanduma da yetmiyor" değerlendirmesinde bulundu.

Bakan Bozdağ, anayasa değişikliği teklifi konusunda muhalefet partilerinden bir geri dönüş beklediklerini kaydederek, "Partilerin değerlendirme yansımalarını gördükten sonra teklif Meclis’e sunulacaktır" dedi.

"Tamamen çözülmesini istiyoruz"

Bakan Bozdağ, cumhurbaşkanlığı seçiminde üç sandık kurulacağı iddialarına ilişkin de, "Cumhur İttifakı’nın 334 oyu var. Referandum için 26 oya daha ihtiyaç var. O zaman referanduma gider. Anayasa değişikliği teklifi referanduma ne zaman gider? Bu tamamen Meclis’teki yasalaşma süreci ile ilgilidir. Halk oylaması kanuna göre; anayasa değişikliği teklifi resmi gazetede yayımlandıktan sonra 60'ıncı günü takip eden pazar günü yapılıyor. Meclis’in kararı önemli. Bu hesabı yapanlar kendilerine göre yapar. Belli ki endişe var bazı çevrelerde. Bu konunun Türkiye’nin gündemine oturmasını istemiyoruz. Tamamen çözülmesini istiyoruz" ifadelerini kullandı.

"Yargı paketi taslak metnimizi aralıkta vereceğiz"

Bakan Bozdağ, Aralık ayı başında Meclis gündemine gelmesi beklenen yeni yargı paketine ilişkin de şunları söyledi:

"Arabuluculuğun kapsamını genişleten adımlar atacağız. Bu kapsamda kira ile ilgili anlaşmazlıkları arabulucular çözecek. Kat mülkiyeti kanunundan çıkan uyuşmazlıklar arabulucuya gidecek. Komşuluk hukukundan kaynaklı anlaşmazlıklar da arabulucuya gidecek. Komşuların, Kat Mülkiyeti Kanunundan kaynaklanan itilaflar nedeniyle mahkeme kapılarına gitmelerini istemiyoruz. Ondan önce arabulucu üzerinden kısa süre içinde çözmelerini arzu ediyoruz. Bu bizim kültürümüze de uygun düşen bir düzenleme. Henüz netleştirmediğimiz ve istişarelerin devam ettiği konular üzerinde de çalışmalar devam ediyor. Yargı Paketinde vatandaşı memnun edecek düzenlemeler var. Yargı paketi içinde ilk kez uygulanacak iki ayrı uygulama var; ancak istişare ve onay alacak yerler var. Onun için şimdilik açıklama doğru olmaz. Vatandaşlarımızın hepsinin takdirini toplayacak iki konu var. Aralık ayı başında taslak metnimizi Meclisimize AK Parti grubuna vereceğiz. Meclis takvimini de onlar belirleyecek."

"İnfaz sistemiyle ilgili reform çalışması yürütülüyor"

Bakan Bozdağ, infaz düzenlemesine ilişkin hazırlık çalışmalarının devam ettiğini, bunun için de 'bilim komisyonu' kurulduğunu kaydetti. Bakan Bozdağ, "İnfaz düzenlemesi yargı paketinde yok. Bu düzenlemeyi uzun vadede düşünüyoruz. Bu konuda bir ‘bilim komisyonu’ kurduk. Geçen hafta bu komisyonla ilk toplantımızı yaptık. Bilim Komisyonu bizim infaz sistemimizi ele alan bir çalışma yapacak. Seçimden sonra infazla ilgili konularda önemli adımlar atacağız. İnfaz sistemimizin özellikle ıslah, rehabilitasyon, topluma kazandırma, denetimli serbestlik uygulamasını daha verimli, yararlı hale getirme konusunda, bir takım yeni düzenlemeleri içerecek. İnfaz sistemiyle ilgili köklü bir zihniyet değişimi sayılabilecek reform çalışması yürütülüyor. Cezasızlık algısını ortadan kaldırmak maksadıyla bugün bazı ülkelerde, Hollanda başta olmak üzere; cezası düşük olan suçlarda yargılama usulü de çok hızlı ve farklı. Cezaların yatarı da farklı. Şimdi biz bunlar üzerinde de duruyoruz. Toplumda cezasızlık algısına neden olan suçlarla ilgili ‘yeni bazı cezalar üzerinde durma ve başka cezalar olabilir mi?’ bunlar üzerinde çalışıyoruz. Biz cezasızlık algısını ortadan kaldıracak önemli bir değişiklik yapma hazırlığı  içerisindeyiz. Cezası az olan suçlarla ilgili yeni bir cezalandırma, yeni bir usul, hızlı yargılama üzerinde çalışıyoruz" dedi. (DHA)