A’dan Z’ye Kolesterol hakkında merak edilenler…

Bazı hastalıklar hayatımızın merkezinde yer alır. Gazetede ve haberlerde sıklıkla duyar, çeşitli uzmanların açıklamalarına şahit olur. Ancak çoğu bilgi çelişkili olması sebebiyle bilgilendirmekten ziyade kafa karıştırmaktan öteye gidemez. Bu hastalıkların başında ise kolesterol gelir. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. İsmail Çelik, kolesterol ile ilgili kafa karışıklığı gidererek önemli bilgiler veriyor.

1. Kolesterol nedir?

Tüm hücrelerde yer alan ve yağ benzeri bir madde olan kolesterol, lipid adı verilen bir tür kan yağıdır. Hayati fonksiyonları yerine getirmekle görevli olan kolesterol hem iyi huylu hem de kötü huylu olabilir. Kolesterolün kanda hareket edebilmesi için bazı aracılara ihtiyacı vardır. Bunlara lipoprotein denir. İki çeşit olan lipoprotein, iyi ve kötü kolesterolün kanda hareket edebilmesi için aracılık eder. Kötü kolesterol, LDL olarak adlandırılır, damarlarda kolesterol birikimine ve sağlık problemlerine yol açar. İyi kolesterol ise HDL olarak adlandırılır ve kalbi, beyni korumakla görevlidir.

2. Kolesterolün faydaları nelerdir?

Kötü bir imajı olan kolesterol aslında vücut için yararlı bir maddedir. Vücudun sağlıklı işlemesi için birçok görevi yerine getirir. Hücre duvarlarının sağlam kalmasına yardımcı olan kolesterol aynı zamanda geçirgenliğin sağlanmasında görev alır. Beyindeki sinir sitemini uyaran kolesterol, yağların emilimini sağlayan safranın bileşiminde yer alır.

3. Kolesterol en çok kimlerde görülür?

• Şişmanlarda,
• Obezlerde,
• Diyabet hastalarında,
• Yanlış beslenen kişilerde,
• Kalp hastalığı olanlarda,
• Genetik yatkınlığı olan kişilerde kolesterol görülür.

4. Yüksek kolesterol neden zararlıdır?

Damar sertliğine yol açan en büyük nedenlerin başında yüksek kolesterol gelir. Her ne kadar tek başına doğrudan bir etki yaratmasa da diğer risk faktörleriyle buluştuğunda çok ciddi bir duruma yol açabilir. Özellikle de sigara, alkol, kilo ve genetik belirleyiciler yüksek kolesterol ile buluştuğunda sonuç damar sertliği olabilir. Kötü kolesterol aynı zamanda felç, kalp krizi, böbrek yetmezliği gibi hastalıklara da uygun bir zemin yaratabilir.

5. Kolesterol neden yükselir?

Yanlış beslenme, ilerleyen yaş, ( Yaş aldıkça vücuttaki kolesterol seviyesi yükselir) aşırı kilo,genetik yatkınlık, kullanılan bazı ilaçlar, (akne, yüksek kan basıncı için) ve geçirilmiş bazı hastalıklar kolesterolün yükselmesine yol açar.

6. Besin ve kolesterol ilişkisi nedir?

Kolesterolün yükselmesinde büyük suçlulardan biri de beslenme alışkanlıklarıdır. Şöyle ki sağlıklı bir insan kolesterolün % 75 ‘ini kilosundan %25’ini besinlerden alır. Yanlış beslenen kişilerde bu durum zamanla bozulmaya başlar. Özellikle de doymuş yağlardan zengin, tereyağı, krema veya etlerin birleşmesinden meydana gelen gıdalar vücuttaki kolesterol seviyesini yükseltir.

7. Nasıl tedavi edilir?

En iyi tedavi şekli beslenme diyetidir. Uygulanacak beslenme diyeti sayesinde yaşam tarzında değişiklikler sağlanır. Bu noktada tüketilecek katı yağın günlük alınması gereken kalori ihtiyacının %7’sinden daha az olması gerekir. Bunun yanı sıra kilo vermek, spor yapmak, alkol ve sigara gibi kötü alışkanlıkların bırakılması da tedavi için belirleyici bir rol üstlenir.

8. Kolesterolü düşüren besinler nelerdir?

Yüksek antioksidan içeren sarımsak, lifli bir besin olmasıyla gerçek bir sağlık dostu olan yulaf, içeriğindeki E vitamini, lif ve doymamış yağlar içeren fındık, omega 3 kaynağı balık kolesterolü düşüren besinler arasında yer alır.