Bakan Koca’nın Wuhan açıklamasına profesörlerden yanıt: Verileri açıklayın

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın önceki gün açıkladığı "Türkiye’nin Wuhan’ı İstanbul’da salgını kontrol altına aldık" açıklamasına halk sağlığı uzmanları karşı çıktı. Uzmanlar, açıklamanın bilimsel temeli olmadığını belirterek, “Gönül böyle olmasını istiyor ama plato çizildi mi bilmiyoruz. Şeffaflık yok, veriler açıklanmalı” çağrısında bulundu.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın “Türkiye’nin Wuhan’ı, İstanbul oldu. Ekiplerimiz tıbbi dedektif gibi iz sürdü. Salgını İstanbul’da kontrol altına aldık” açıklamasını değerlendiren halk sağlığı uzmanları Prof. Etiler, Prof. Pala ile TTB Başkanı Prof. Adıyaman’a göre bunun bilimsel temeli yok.

Cumhuriyet'ten Sibel Bahçetepe'ye konuşan uzmanlar Bakan Koca'nın açıklamasını şöyle değerlendirdi:

Prof. Dr. Nilay Etiler (Halk Sağlığı Uzmanı)

Bakanın değerlendirmesi bizim açımızdan son derece subjektif değerlendirme. Bunun verilerle bize gösterilmesi gerekli. Çok fazla sayıda araçla ve uzmanlarla yapılan filyasyon çalışması çok kıymetli, yapılması gereken birşey ama İstanbul’da kaç vaka var bilmiyoruz.

Filyasyon ekiplerinin sayısı yeterli mi, bunu da söyleyemeyiz. Biz sorunun boyutunu anlamak için bunları soruyoruz. Bakanlığın şeffaflık dediği şey her gün ölüm sayısı, yoğun bakım ve iyileşen sayısını açıklamaksa bu yeterli değil. Bazı ülkelerde hastaların yaş, cinsiyet dağılımını bile görüyorsunuz.

Bizim için rakamlar steteskop gibi, tanı için rakama ihtiyaç var. Rakam olmayınca afaki konuşmalar oluyor. İstanbul, Wuhan olmaktan çıktıysa öncesini ve sonrasını gösteren bir veri açıklaması yapılsın. İstanbul’da plato çizildi mi bilmiyoruz.

Prof. Dr. Kayıhan Pala Bursa (Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi)

“İstanbul’da kaç vaka var, kaç ölüm var bilmiyoruz. Şimdi bu enfeksiyona karşı alınan önlemleri en net açıklayabileceğimiz etkisini gösterecek gösterge R0 diye bilinen temel üreme katsayısı. Mesela İstanbul’da bugün temel üreme katsayısı kaç, mart ayının başında kaçtı, ortasında kaçtı, nisanın başında ve ortasında kaç biliyor muyuz?

Bunları hesaplamak için verileri verseniz biz de R0’ları hesaplayalım. Veriye dayalı tartışma yürütülmeden söyleyeceklerimiz çok havada kalacaktır. İstanbul’da şubat ayından bu güne kadar solunum sistemi nedeniyle ölümlerin sayısı ne, bunları da bilmiyoruz. Bu veriler neden açıklanmıyor?”

Prof. Dr. Sinan Adıyaman (Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Başkanı)

“Halen hangi ilde ne kadar hasta olduğunu bilmiyoruz, halen şeffaflık yok. Eğer şeffafsanız bunları başından beri bütün bilim insanlarına açmanız gerekirdi. “İstanbul Wuhan olmaktan kurtuldu, bizim başarımızdır” gibi söylemlerin hiçbir bilimsel açıklaması yok. İstanbul’daki vakaları görmeden açıklama yapmak havada kalır ve Wuhan gibi olmadığının söylenmesinin hiçbir bilimsel açıklaması yok.”