Canlı bahis reklamlarına maruz kalan çocuğa dikkat: Online kumar bağımlılığı küçük yaşlara indi

HATİCE KELTEK

Akıllı telefonların yaygınlaşmasıyla birlikte yaygınlaşan online kumar bağımlılığı vakalarında çocuklarda da artış görüldüğünü söyleyen İstanbul Psikomod Akademi’den Psikolog Hatice Keltek, “Uzun süren bağımlılık sonucu depresyon ya da başka tip bağımlılıklarında eşlik edebildiği bu durum aynı zamanda bir aile hastalığı haline dönüşmektedir” uyarısında bulunmuş oldu.

Psikolog Keltek, online kumar bağımlısı kişilerin yaşamını bir borçla diğer borcunu kapatmaya çalışarak sürdürdüğünü vurgulayarak, “Belli bir süre idare ederken sonunda yaşadığı çaresizlikle yakın arkadaşlarına ve en sonunda ailesine başvurduğunda aileden destek almaya başlıyor, bu adımdan sonra bu durum dramatik bir şekilde bir kısırdöngüye dönüşüyor” diye konuştu. Ailenin çocuğunu korumak adına gösterdiği sürekli destek-ğin online kumar alışkanlığının bağımlılığa dönüşmesine sebep olduğunun altını çizen Keltek, şunları aktardı:

“Ailelerin başta gösterdiği korumacı tutumlar devam ettiğinde herhangi bir bedel ödediğini fark etmeyen kişi davranışına devam etmektedir. Aile başta evladına yardım edip onun yanında olduğunu hissettirmelidir ama onunla içinde bulunduğu durumla ilgili destek alması yönünde sağlıklı bir iletişim kurmalıdır.”

‘SEN HASTASIN DEMEYİN’

Psikolog Keltek, ergenlik döneminde olan online kumar bağımlısı olan küçüklere ‘sen hastasın, bu bir hastalık’ şeklinde yaklaşmanın yanlış olduğu uyarısında bulunurak, şunları kaydetti:

“Bu ifadelerle aslına bakarsak onu savunmaya ve hatta evden. aileden uzaklaşmaya sevk etmiş oluruz. Onun yerine sağlıklı ve etkili bir iletişim dili geliştirdiğimizde kişinin destek ve tedavi alması sağlanabilir. Aslında kumar sorunuyla gelen bir kişinin aile içi iletişim kopuklukları yaşadığı, ailenin son derece eleştirel ve yargılayıcı davranışları, ya çok tutucu katı bir aile ya da gevşek, dikkatsizlik eden sınırları olmayan, onu değerli hissettirmek yerine yok saymış, hep suçlu hissettirmiş bir aile davranışı alt zemini oluşturuyor diyebiliriz.”

Online kumar oyunlarında yaş ile ilgili herhangi bir oynama kriteri bulunmadığına dikkati çeken Keltek, “Ya da artı 18 şeklinde herhangi bir belge istenmediği için kolayca işaretlenip manüple edilebiliniyor. Çocuklar aile içinde kumar oynayan biri var ise baba, abi, amca onu da modelleyebiliyor. Bu gibi durumlarda tedavisi daha da güç olabiliyor; çünkü bu onun doğduğu ortamı normal ve doğal olarak algılamasını sağlayacak ve yaşam biçimi olarak algısında yer edecektir. Çocuklar yaptığı şeyin ne olduğunu bilmeden sonucunda ödeyecekleri bedelin ne olacağına hazır olmadığı için bu davranışlara devam edebilirler” ifadelerini kullandı.

ALTINDAN AİLEYLE İLETİŞİM KOPUKLUĞU ÇIKABİLİR

Psikolog Keltek, online kumar reklamlarına maruz kalan çocuklarda gelişebilecek risklere dair ise şu bilgileri verdi:

“Çocuklar, televizyonda bir futbol maçı seyrederken alt bantta bahis reklamlarını görüyor, bilgisayarda oyun oynarken devamlı hareket eden canlı bahis reklamlarıyla dolu ekrana maruz kalıyor. Arkadaşları arasında kumar ve bahis risk ve haz duyduğu herhangi bir oyunmuş gibi gelebiliyor. Çocuğun bu alışkanlığını sona erdirmesi demek arkadaşlarından ve yaşam tarzından soyutlanması anlamına gelmektedir. Aldığı geçici haz onun boşluk duygusuna kısa vadede doyum sağlıyor gibi görünürken, uzun vadede o boşluğun daha büyüdüğü derinleştiği gerçeğinden habersiz olmasına sebep olur. Burada çocuk iletişim kopukluğu yaşadığı ailesiyle zayıf bağları olması sonucunda öz güven problemleri, çaresizlik ve suçluluk duyguları yaşıyor olabilir. Bulunduğu durumdan çıkışı için ona yeni bir yaşam tarzı oluşturmak önemlidir. Ailenin çocuğunun kuvvetli olduğu yönleri ve kabiliyetleri doğrultusunda değerleri çerçevesinde adımlar atması mevzusunda destekleyici motive edici olması son derece önemlidir.” Keltek, son olarak şunları aktardı: “Kişinin terapiler sırasında farkındalığını yükseltmek, duygu düşünce davranış çalışmaları yapmak, doğru düşünce şemalarına birlikte bakabilmek, bu davranışın altındaki neden olan sebeplere bakabilmek, aileyi de ele alarak psikoeğitimler vermek, çocuklarına nasıl davranacakları mevzusunda bilgilendirici çalışmalarda bulunmak son derece önemlidir. Bağımlılığın söz konusu olduğu bir durumda psikiyatri tedavisi yanında kesinlikle psikoterapi de almak oldukça önemli.”