'Çek Kanunundaki mağduriyeti giderelim'

Milletvekili Arslan, "Bu yeni Çek Kanunu düzenlemesinden önce çek kesmiş olan ya da kanunun çıkacağından haberi olmadan ticari işlem yapan ve çekin vadesi tam da kanunun yürürlük tarihinde gelecek vatandaş mağdur edilecek. Gelin, karekodlu çekin de yürürlük tarihi olan 1 Ocak 2017'ye kadar bu süreyi erteleyelim. Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle çek keşide edenlerin mağduriyetini baştan giderelim. Aksi halde hiç yoktan yere adli para cezası ve sonrasında hapis cezasıyla karşılaşacak esnafın, sanayicinin iş hayatı doğrudan etkilenecektir. Hapis cezası, bu tarihten sonraki çekler için geçerli olmakla birlikte, çekte ödeme tarihi tanzim tarihi olarak kabul edildiğinden, birçok çek veren için ödeme tarihi, cezai yaptırımla karşı karşıya kalındığı tarihe denk düşecektir. Borcunu bu yeni yasa düzenlemesi nedeniyle ödeyemeyecek birçok tacir önce adli para, ardından hapis cezasıyla karşılaşabilecektir. Çek keşide edenin bu yeni yasal cezai yaptırımla aniden karşılaşması, ticari yaşamın olağan akışını kötü etkileyecektir. " ifadesini kullandı.

CHP Milletvekili Kazım Arslan'ın kanun teklifinin ayrıntılarıyla ilgili açıklaması şöyle:

ÇEKTE CEZAİ YAPTIRIMI 1 OCAK'A ERTELEYELİM
"5941 sayılı Çek Kanunundaki değişiklikle, çekte adli para cezası ve hapis cezasına ilişkin yeni düzenleme getirildi. Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle çek keşide edenler açısından yarattığı olumsuz birtakım sonuçların telafisini amaçlıyoruz. Unutmayalım ki, çekte tanzim tarihi, çekin kesildiği gün değil, çekin ödeme tarihidir. Kanunun yayımı tarihinden önce, yasal düzenlemenin olacağından habersiz biçimde keşide edilen ve kanun tarihinde vadesi gelmiş ya da gelecek çeklerin adli para cezası ve sonrasında hapis cezasıyla karşı karşıya kalmaması için, ilgili Kanun maddesinin yürürlük tarihini 1 Ocak'a uzatalım, karekodlu çeklerin yürürlük tarihi olarak yasada belirtilen süre olan yılbaşına kadar erteleyelim. Bu sayede ticari ilişkilerin olağan ve reel akışında ilerlemesi, tarafların mağduriyetinin giderilmesini sağlayabiliriz.

5941 sayılı Çek Kanunu, 9 Ağustos'taki Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren yasa değişikliğiyle birlikte, çekte adli para cezası ve hapis cezasını yeniden kapsam altına almış, ayrıca karekodlu çek düzenlemesiyle çekte iade-i itibarın ve takip sürecinin daha sağlıklı biçimde kurulması adına adım atılmıştır. 

EKSİK DÜZENLEMEYİ GİDERELİM
Bu düzenleme Çek Kanununun adli para cezası ve hapis cezasına ilişkin hükümlerini düzenlemekle birlikte, getirdiği karekodlu çek düzenlemesinin yürürlük tarihini 01/01/2017 tarihi olarak belirtmiş, ancak yasanın yürürlük tarihinden önce keşide edilmiş ve vadesi gelmiş çekler için gerekli düzenlemeyi eksik bırakmıştır. Çekin tarafları, yasanın yayımlandığı tarihten önce ticari ilişki kurmuş ise, kendilerini mevcut yasa hükümleri çerçevesinde ticari ilişkilerini sürdürmeye ayarlamışken, yeni cezai yaptırımlarla karşı karşıya bırakılmıştır.

TİCARİ HAYATIN OLAĞAN AKIŞINA UYALIM
Yeni yasal düzenlemeyle, 09/08/2016 tarihinden sonra ödenmeyen ve yasanın yürürlük tarihinden önce keşide edilmiş eski tarihli çeklere de önce adli para cezası ve sonrasında ödemenin yapılmaması halinde hapis cezası öngörülmüştür. Unutulmamalıdır ki, çeklerde tanzim tarihi,  çekin ödeme tarihidir.  Ticari yaşamın gerçekleri ve tarafların iradeleri, yasanın bu biçimde düzenleneceğinden habersiz oluşmuştur.

Düzenlemenin, ticari yaşamın da daha sağlıklı biçimde ?seyretmesi için, karekodlu çeklerde olduğu gibi, 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren başlamasında yarar vardır. Yeni kanun düzenlemesine göre, 09/08/2016 tarihinden önceki tarihli çekler için hapis cezası geçerli değildir. Hapis cezası, bu tarihten sonraki çekler için geçerli olmakla birlikte, çekte ödeme tarihi tanzim tarihi olarak kabul edildiğinden, birçok keşideci için ödeme tarihi cezai yaptırımla karşı karşıya kalındığı tarihe denk düşecektir. Borcunu bu yeni yasa düzenlemesi nedeniyle ödeyemeyecek birçok tacir önce adli para, ardından hapis cezasıyla karşılaşabilecektir. Çek keşide edenin bu yeni yasal cezai yaptırımla aniden karşılaşması, ticari yaşamın olağan akışını kötü etkileyecektir. 

9 Ağustos'ta yürürlüğe giren Torba yasa, 6728 sayılı yasaydı. Bu yasanın 63 üncü maddesinin (11) inci fıkrasında yer alan ve 5941 sayılı Çek Kanununun 5 inci maddesinin (11) inci fıkrasını değiştiren hükmün sonuna eklenecek bir ifadeyle, yasanın yayımlanmasından önceki çeklerin cezai yaptırımla karşılaşacağı tarihi, karekodlu çeklerin yürürlük tarihi olan 01/01/2017 tarihine dek ertelemek, tarafların ticari ilişkilerini olumlu etkileyerek yeni yasal düzenlemeye daha rahat koşullarda uyumlarını sağlayacaktır."