Çin Dışişleri Bakanlığından Rusya ve Ukrayna'ya "itidal" çağrısı

Çin, Rusya'nın Ukrayna'ya askeri müdahalesine ilişkin, taraflara barış kapısını kapatmamaları, sorunu diyalog ve istişare yoluyla çözme yoluna geri dönmeleri çağrısı yaptı.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Çunying, düzenlediği basın toplantısında, Ukrayna’da krize, Çin’in ve ABD’nin izlediği tutuma ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Hua, bir gazetecinin, Rusya'nın bu sabah Ukrayna'nın hava savunma hedeflerini vurarak başlattığı müdahaleyi "işgal" olarak görüp görmedikleri sorusuna, "Tüm tarafları itidalli hareket etmeye ve durumun kontrolden çıkmasını önlemeye davet ediyoruz." şeklinde yanıt verdi.

Hua, Rus Savunma Bakanlığının yaptığı açıklamada, askeri güçlerinin şehirlere saldırmayacağını bildirdiğini belirterek "Çin gelişmeleri yakından izliyor ve bölgede barışın korunacağını umut ediyoruz. Umarız ilgili taraflar, barışa kapılarını kapatmaz, diyalog ve istişareyi sürdürerek gerilimin daha fazla yükselmesini önlerler." ifadelerini kullandı.

AA muhabirinin, Rusya Savunma Bakanlığının açıklamasında Rus ordusunun bu sabah Ukrayna'nın hava savunmasını hedef aldığını bildirdiğini, bunun genelde olası bir işgalin başlangıcı olarak görüldüğünü, bunun olması halinde Çin'in bunu "saldırgan bir eylem", "egemen bir ülkeye saldırı" olarak görüp görmeyeceğinin sorusu üzerine Hua, "Sizler gibi biz de durumu yakından izliyoruz. Bugün olanlar görmek istediğimiz şeyler değildi. Umarız, tüm taraflar diyalog ve istişareye döner, durumu hararetini azaltmak üzere adım atar." değerlendirmesinde bulundu.

Hua, Ukrayna meselesinin karmaşık bir geçmişi ve bugün yaşananların çok sayıda faktörün birbirini etkilemesinin sonucu olduğunu vurgulayarak şunları kaydetti:

"Tüm ülkelerin egemenliği ve toprak bütünlüğü korunmalıdır. BM Şartı'nın amaç ve ilkelerine uyulmalı, aynı zamanda tüm ülkelerin güvenlik endişelerine saygı gösterilmeli ve giderilmelidir. Umarız ilgili taraflar sakin davranır, durumun kontrolden çıkmasının önlenmesi için aklıselimle hareket ederek sorunu diyalog ve istişareyle çözme taahhüdüne bağlı kalır."

- "ABD, egemenlik ve toprak bütünlüğüne saygı dersi verecek konumda değildir"

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price'ın, Çin'in, Ukrayna’nın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı göstermesi gerektiği ve Rusya’yı Ukrayna konusunda geri atmaya davet etme zorunluğu olduğuna yönelik sözleri hatırlatılan Hua, mevkidaşına şu sözlerle yanıt verdi:

"Egemenliğe ve toprak bütünlüğüne saygı konusunda ABD, Çin’e ders verecek konumda değildir. Çin halkı, tarihte başka ülkelerin saldırıları ve sömürgeleştirme girişimleriyle karşılaştığı için egemenlik ve toprak bütünlüğü konusunda gayet hassastır. Bu konuda geçmişin acı hatıraları zihnimizde hala canlı.

Yugoslavya Federasyonu’ndaki Büyükelçiliğimiz 20 yıl önce NATO tarafından bombalandığında 3 Çinli gazeteci hayatını kaybetti, çok sayıda kişi yaralandı. Bugün de ABD ve müttefiklerini Sincan, Hong Kong ve Tayvan sorununda Çin’in iç işlerine karışmaya teşebbüs etiğinde, Çin’in birliğini ve istikrarını bozmaya çalıştığında bunu yeniden hissediyoruz."

Hua, Sözcü Price'ın Çin-Rusya ilişkilerinin gelişiminin endişe verici olduğu, Çin'in Rusya üzerindeki nüfuzunu kullanarak yeni bir dünya düzeni kurmaya çalıştığına dair yorumlarına ise yanıtı verdi:

"Rusya, BMGK daimi üyesi bağımsız bir ülkedir. Kendi ulusal stratejisine kendi çıkarları doğrultusunda karar verebilir. Çin ve Rusya ilişkileri, ittifak kurmama, cepheleşmeme ve üçüncü tarafları hedef almama üzerine kuruludur. ABD ise ideolojik çizgilerle bloklar oluşturma politikası izlemektedir. Çin’in bu Soğuk Savaş zihniyetini, bu hizip ve klik siyasetini takip etmeye niyeti yoktur."

Güvenliğin ortak, kapsamlı ve sürdürülebilir olması ve tüm tarafların meşru güvenlik taleplerine saygı gösterilmesi gerektiğini vurgulayan Hua, Çin Ukrayna konusunda yapıcı bir rol oynadığını, Devlet Başkanı Şi Cinping'in Fransa Cumhurbaşkanı Macron ile görüşmesinde sonra diyalog ve istişare yoluyla çözüm bulunması gereğine işaret ettiğini ve Dışişleri Bakanı Vang Yi'nin de Münih Güvenlik Konferansı'nda yaptığı konuşmada bu görüşü yinelediğini hatırlattı.

- "Münakaşa eden iki kişiden birine bıçak mı verirsiniz?"

Hua, ABD'nin ise yapıcı bir rol oynamak yerine, Ukrayna’ya silah ve cephane sevk ettiğine dikkati çekerek şunları kaydetti:

"Münakaşa eden iki kişiden birine bıçak mı verirsiniz yoksa aralarını bulmaya mı çalışırsınız? Silahlar hiçbir problemi çözemez. Ateşe benzin dökmek yerine barışa şans vermeliyiz. Ateşi körükleyenler başkalarını suçlamak yerine nasıl söndüreceğini düşünmeli."