Fethiye Körfezi talancıların tehdidi altında: Kıyılar, şirketlere peşkeş çekiliyor

ABC GAZETESİ / SERHAT YILMAZ

Halihazırda toplam 2238 adet tekne bağlama kapasitesi bulunan Fethiye iç Körfezi’ne, 328 adet yatın bağlanabileceği ve toplam uzunluğu 1052 metreye ulaşan iskeleler ve dalga kıranlar ile 2 katlı, 25 odalı ve 75 yataklı bir otel, 5 adet restoran ve kafeteryalar ile alış veriş birimlerinin bulunduğu ‘Yat Bağlama İskelesi’ yapılmak isteniyor.

5 yıl önce halkın tepkileri üzerine iptal edilen ve yeniden çalışmalara başlanan proje Akmarin Marina Yat Limanı ve Turizm İş. A.Ş. tarafından yapılmak isteniyor. 

Fethiye Karagözler Mahallesi, İmampaşa Koyu’na yapılmak istenen projenin hayata geçmesi durumunda denizin doğal yapısı bozulacak, kıyılara giriş ise halktan alınarak şirketlerin ayrıcalığına bırakılacak.

DENİZİ DOLDURACAKLAR

Söz konusu projede ticari, idari ve konaklama yapıları, denizin 5370 metrekarelik alanı doldurularak yapılacak.

Ayrıca 328 yatın bağlanacağı 4 bağlama iskelesi de 49 bin metrekarelik deniz alanını kaplayacak.

DOĞAYA BÜYÜK ZARAR VERECEK

Yat Bağlama İskelesi projesi, doğal güzellikleri ile bilinen Fethiye Körfezi’nin doğal mirasını ciddi zarar verecek.

Zaten 2238 yatın bağlanabileceği büyüklükte var olan iskelelere, yenisinin eklenmesi ile bölgenin deniz trafiği olumsuz etkilenecek.

Körfeze giriş ve çıkış yapan özel tekneler, Sahil Güvenli Gemileri ve Hücumbotları, günü birlik tur tekneleri ve balıkçı teknelerinin güzergahlarında yapılacak binlerce metrelik mendirek ve iskelelerin deniz trafiğinde kaos yaratacağı düşünülüyor.

Deniz trafiğinin olumsuz etkilenmesi ile deniz sporları için en elverişli bölgelerden biri olan Fethiye Körfezi’nin uygun alanlar kapsamından çıkartılması da söz konusu olacak.

KÖRFEZİ’İN YAPISI DEĞİŞECEK

Yat Bağlama İskelesi projesinin tanıtım dosyasında yer verilen mendirek, iskele ve doldurma alanlar denizin yapısını, su akıntılarını ve gel-gitleri engelleyecek. Bu durum ise körfezin kirlenmesine neden olacak.

Hassas bir biyoçeşitliliğe sahip olan Körfez’de, söz konusu deniz dolguları ekosistem üzerinde geri dönüşü olmayan hasarlar yaratacak.

KIYILAR HALKA KAPATILIYOR

3621 sayılı Kıyı Kanunu’nun 4. Ve 5. Maddesine göre kıyılar, herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açık olan ve öncelikle kamu yararının gözetilmesi gerektiği belirtilen yapılar.

Ancak Yat Bağlama Projesi ile birlikte kıyılara giriş ve çıkışların kontrollü ve izinli olması öngörülüyor.

Fethiye Kent Konseyi’nin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na verdiği itiraz dilekçesinde bu konu, ‘’ Proje ile, kıyıdaki dolgu alanı ve iskele alanına yapılacak teknik ve sosyal altyapıların kullanımı, kullanan kişilerin ve bağlanan yatların güvenliğinin sağlanması gerekçesiyle, benzeri her tesiste olduğu gibi giriş ve çıkışlar kısıtlanarak kontrollü ve izinli olacaktır. Bu ise 3621 sayılı kıyı kanununda açıklandığı üzere kıyıları ve denizleri herkesin eşit ve serbest bir şekilde kullanabilme imkanlarını ortadan kaldıracaktır. Dolayısıyla kıyının ve denizin bu şekilde kullanılmasına imkan sağlayacak yat limanı yapımına yönelik imar planı çalışması, kıyı ve sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararının gözetilmesi hükmüne de aykırılık oluşturmaktadır’’ ifadeleri ile dile getiriliyor.

YAT İSKELELERİ KÖRFEZİ İŞGAL ETMİŞ

Akmarin Marina Yat Limanı ve Turizm İş. A.Ş. tarafından yapılması planlanan projenin dışında da Körfezi, yat iskelelerinin işgal altında.

Halihazırda kullanılan 1185 yat bağlama kapasiteli iskeleler şöyle:

1. Karagözler Mahallesi Marina Butik Otel (Mediterran Otel) Yat Bağlama İskelesi: 80 Yat Bağlama Kapasiteli
2. Karagözler Mahallesi (Yes Marina)- Yat Bağlama İskelesi:  80 Yat Bağlama Kapasiteli
3. Karagözler Mahallesi Yat Otel Yat Bağlama İskelesi: 60 Yat Bağlama Kapasiteli
4. Karagözler Mahallesi Ece Saray Marina: 460 Yat Bağlama Kapasiteli
5. Karagözler Mahallesi Belediye Marina: 120 Yat Bağlama Kapasiteli
6. Cumhuriyet Mahallesi Kordon Boyu Günübirlik Tur ve Balıkçı Tekneleri: 100 Yat Bağlama Kapasiteli
7. 2. Etap Sahil Bandı Yat Bağlama İskelesi ( Balıkçı Barınağı): 80 Tekne Bağlama Kapasiteli
8. Karagözler Mahallesi, Letonya Hotel Yat Bağlama İskelesi: 25 Yat Bağlama Kapasiteli
9. D 10 tahliye kanalı (orta ve küçük boy amatör balıkçı tekneleri ve özel gezi tekneleri):  12o adet
10. Çalış Murt Deresi (balıkçı tekneleri, günübirlik tur tekneleri, Fethiye-Çalış dolmuş tekneleri): 40 adet

Ayrıca proje halinde olan 1053 yat kapasiteli iskeleler ise şöyle:              

1. Karagözler Mahallesi Yunus Nadi Okulu Yanı (Güneş Yatçılık İskele): 25 Yat Bağlama Kapasiteli (Tüm ölçeklerdeki imar planları onaylı, inşası henüz yapılmadı)
2. Karagözler Mahallesi, İmampaşa Koyu Akmarin Marina Yat Limanı: 328 Yat Bağlama Kapasiteli Marina
3. 2. Etap Sahil Bandı MUÇEV Yat Bağlama İskelesi: 300 Yat Bağlama Kapasiteli
4. Karagözler Mahallesi Aksazlar Koyunda Yat Limanı: 375 Yat Bağlama Kapasiteli - (Taslak olarak hazırlanan ve TVKGM tarafından sunumu yapılan1/5000 Ölçekli planda)
5. Karagözler Mahallesi Yunus Nadi Okulu Yanı (Domaniç Turizm) Yat Bağlama İskelesi: 25 Yat Bağlama Kapasiteli (Planları hazırlanıyor)
6. Karagözler Mahallesi Sahil Güvenlik İskelesi: (Kapasite Belirsiz) (Tüm ölçeklerdeki imar planlar onaylı)

BAKANLIĞA İTİRAZ DİLEKÇESİ

Fethiye Kent Konseyi’nin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na verdiği itiraz dilekçesinde tüm bu nedenlerle projeye izin verilmemesi gerektiği belirtiliyor.

Konsey söz konusu dilekçede, ‘’ Fethiye Körfezinin Etkin Tekne Taşıma Kapasitesini ortaya koyan ve sürdürülebilir koruma -kullanma esaslarını içeren Fethiye Körfezi Yönetim Planının ivedi bir şekilde yapılmasını ve bu plan kesinleşinceye kadar; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından Akmarin Marina Yat Limanı Turizm İş. A.Ş'ye verilen ön izinlerinin iptal edilmesini, ÇED sürecinin re'sen sonlandırılmasını ve Fethiye Körfezinde yat bağlama iskeleleri ve marinalar ile yeni marina, yat bağlama iskelesi, liman, güneşlenme iskelesi gibi deniz yüzeyi kullanımlarına ve kıyılarda dolgu alanı veya kazıklı sistemlerle yapılan platformlar üzerine yerleşen yapıları içeren projelere izin verilmemesini talep ediyoruz’’ ifadeleri yer alıyor.

MÜCADELE NASIL DEVAM EDECEK?

5 yıl önce yurttaşların tepkileri ile iptal edilen projeye yönelik itirazlarda sürüyor. Bölge halkı ve sivil toplum örgütleri geçtiğimiz günlerde bir basın açıklaması yaparak, söz konusu projeyi protesto etti. 

Önümüzdeki sürecin nasıl devam edeceğine ilişkin sorularımız yönelttiğimiz Fethiye Kent Konseyi Başkanı Gülbar Edik Kayhan, ''Fethiye Kent Konseyi olarak, Körfezde yaşanan sorunları ve çözüm önerilerini ortaya koymak için 2019 yılında, geniş katılımlı toplantılar gerçekleştirdik, ilgili kurum ve kuruluşlarla görüşmeler yaptık ve bir rapor hazırladık. Bu raporda değindiğimiz sorunlardan biri de, körfezin batimetrik yapısındaki değişimlerdir. Körfezi kirletici unsurlarla dolduran etkenlerin önlenmesi ve dip çamurunun temizlenmesi konusunda 2018 yılında, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, Fethiye Körfezini Temizleme Projesi hazırlandığı söylenmiş; 2019 yılında, yine aynı Bakanlık tarafından Fethiye Körfezi hakkında fizibilite çalışmalarının tamamlandığı, yerel seçimlerin bitiminde ivedi olarak çalışmalara başlanacağını bildirmiştir. Ancak bugüne kadar konuyla ilgili herhangi bir çalışma başlatılmamıştır'' ifadelerini kullandı.

''GÖRMEZDEN GELİNECEK EŞİĞİ ÇOKTAN AŞMIŞTIR''

''Fethiye Körfezi’nde yaşanan sorunlar, görmezden gelinecek eşiği çoktan aşmıştır'' diyen Kayhan, açıklamalarına şöyle devam etti: ''Buna rağmen bugün itirazlarımıza konu Akmarin Marina Yat Limanı dışında, proje halinde 5 yat limanı, iskele ve marina sıradadır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca hazırlatılan Bütünleşik Kıyı Alanları Planı ile de onlarca yatırımın önü açılmıştır.

Fethiye Körfezi’nin çok boyutlu sorunlarına çözümünler içermesi beklenen Bütünleşik Kıyı Alanları Planının bilimsel temelli ve koruma öncelikli olması şarttır. Bu nedenle ilgili planın koruma ve sürdürülebilir kullanım önceliklerini gözeterek ve yönetişim ilkeleri ile revize edilmesi için gerekli itirazları, üyelerimiz içinde yer alan ilgili meslek odaları yapmıştır.  

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ülkenin sürdürülebilir kalkınma öncelikleriyle örtüşmeyen itirazlarımıza konu projelere ve uygulamalara; mevzuatı ve taraf olduğumuz uluslararası sözleşmeler gereği izin vermeyeceği düşüncesiyle; Fethiye Kent Konseyi olarak, ÇED sürecini yakından takip edeceğiz ve gerekli itirazlarımızı yapmaya, yereldeki STK’ları ve yerel halkı konuyla ilgili bilgilendirmeye devam edeceğiz. Fethiye Körfezi’nde yaşanan sorunların bütüncül bir bakışla ele alınması ve çözülmesi için gerekli tüm işbirliklerine de hazırız.''