İbn Rüşd(1126-1198)

            Yine kadim zamanlardayım... karlı bir yolda Kurtuba’ya gidiyorum... İbn Rüşd’ü görmeye... Onun öğrencisi olmaya...

            Son derece çoşkuluyum... Biliyorum, dünya tarihinde arka arkaya gelen üç filozof yok... Bunlar İslam uygarlığında yetişmiş evrensel kültürün temsilcileri... üçü de                  aydınlanmacı... dönemine göre devrimci; Farabi... İbn Sina... İbn Rüşd...

            Karlı yolda düşe kalka yürürken, bir yandanda düşünüyorum.

            Bu üç filozofun ışığında İslam dünyası aydınlanmanın merkezi olabilir... bilimin felsefenin doğrultusunda yeni bir toplum kurulur...

            Gençler felsefede... bilimde yarışırlar... Kimbilir nice bilim insanları... felsefeciler yetişir... toplumu aydınlatırlar...

            Ben böyle düşünürken... karşıdan bir delikanlının devrile devrile geldiğini görünce... korkuyla... merakla delikanlının yanına vardım...

            Delikanlı, koynunda sakladığı kitabı çıkardı bana verdi. Kitap İbn Rüşd’ün Metafizik adlı kitabıydı...

            Delikanlı soluklandıktan sonra olanları anlattı...

            - Kimi din adamları İbn Rüşd’ü sevmiyorlardı... özellikle Gazali’yi eleştirmesi, din adamları arasında hoşnutsuzluk yarattı...

            İbn Rüşd buna aldırmıyor çalışmalarını sürdürüyordu...

            Derken günün birinde bir söylenti çıktı... Yakın zamanda büyük bir fırtına çıkacak, dünyayı kökünden koparacak...

            Bunun üzerine halkta bir huzursuzluk başladı.

            Emir, kentin ileri gelenleriyle bu konu için bir toplantı düzenledi... Emir ilk sözü İbn Rüşd’e verdi.

            İbn Rüşd bilimsel olarak bunun olamıyacağını söyledi... söyler söylemez din adamları seslerini yükselttiler.

            - Ad kavmi...

            - Lut kavmi...

            Helak olmadı mı dediler.

İbn Rüşd,

            - Kurana söz söylenmez. Ben bilimden söz ediyorum, dedi...

Ama sözünü dinletemedi...

            Önce halkın yüzüne tükürmesini sağladılar... sonra sürgüne gönderdiler... Kitaplarını yaktılar... felsefeyi yasakladılar.

İslam dünyası İbn Rüşd’ün ölümünden sonra karanlığa gömüldü...

            Sonunda delikanlı beni uyardı.

İslam dünyasında da Hıristiyan dünyasında da İbn Rüşd’e karşı çıkanlar var. İbn Rüşd’ün kitabını çevirenler meydanlarda yakıldı... çünkü o akıldan bilimden yanaydı...

            Kadim yollarda yalnız kalmıştım...