Mars gezgini ve Teksas felaketi: Bilimsel olanaklar ve kapitalist gerçeklik

Perseverance gezgininin Mars yüzeyine başarılı bir şekilde inmesi, en yüksek düzeyde bir bilimsel ve teknolojik başarıdır. 1.025 kilogramlık astrobiyoloji kâşifini başka bir dünyanın yüzeyine nazikçe indirmek için üç kıtaya yayılmış binlerce insanı içeren sekiz yıllık titiz bir planlama yapıldı.

Perseverance, uzun zamandır insanları büyüleyen bir gezegeni inceleyen bir dizi yörünge, iniş ve keşif aracının sonuncusudur. Geçmişteki tüm görevlerin gösterdiği gibi, Mars yüzeyi kuru, soğuk ve kurak bir yer. Şu anda bilinen yaşama olan tüm karşıtlığına rağmen yine de çok tanıdık gelebilir. Gezegende kum tepeleri, fırtınalar, buzullar, dağlar, kurumuş dereler, nehirler ve göl yatakları var. Mars’ta, Dünya’da görülen kırmızı ve sarılarla güzel bir tezat oluşturan, mavi tonlarında muhteşem gün batımları bile var.

203 günlük bir yolculuktan sonra, keşif aracının içindeki yedi gelişmiş alet, verileri ve görüntüleri göndermeye başladı. Perseverance tarafından çekilen ilk fotoğraflar öncelikle keşif aracının gerektiği gibi çalışmasını sağlamak için sürecin bir parçası olarak kullanılırken, ön sol tekerleğinin bir görüntüsü gözenekli kayaları ortaya çıkarıyor. Dünya’da bu tür oluşumlara ya volkanlar neden olur ki bu da Mars’ın jeolojik tarihine ışık tutacakları anlamına gelir ya da nehirlerdeki ve okyanuslardaki tortu birikintileri yoluyla oluşurlar, bu da kayaların bir zamanlar kırmızı gezegende bulunan eski sular tarafından oluşturulmuş olabileceği anlamına gelir.

Sadece inişin kendisiyle bile çok şey öğrenildi. NASA ikinci kez (ilki Curiosity inişi), aracı yavaşça Mars yüzeyine indirerek bir keşif aracını indirmenin mümkün olduğunu kanıtladı; bu son derece karmaşık ve riskli bir manevra ancak yabancı dünyayı incelemek için çok sayıda kamerayı, tahlil aracını ve diğer aleti getirmek için gerekli olan bir manevra. Keşif aracını iniş alanına yönlendirmek için kullanılan gelişmiş navigasyon kameraları ve yazılımı, Perseverance’ı, Jezero Krateri’ni çevreleyen kayalar, yamaçlar ve uçurumlardan kendi kendine uzaklaştırıp, aynı zamanda bu bilimsel açıdan ilginç yerlerin çoğuna çok yakın bir yere konumlandırdı.

Çok daha fazla araştırma hâlihazırda planlanmış durumda. Önümüzdeki günlerde tüm donanımlar çevrimiçi hale getirilecek. Başka bir gezegende uçacak bir helikopter, gezegen keşfinde bir ilk olarak Nisan sonlarında veya Mayıs başlarında uçurulacak. Bunlar, Dünya’daki araştırmacıların Mars hakkında sorduğu birçok soruya ipucu sağlayacaklar. Her şeyden önce, gezegende bir zamanlar yaşam olup olmadığı merak ediliyor.

Perseverance’ın inişi, insan bilişinin, bilimin ve aklın güçlü bir göstergesidir. Bu, akıldışıcılığın günümüzde durmaksızın yüceltilmesine güçlü bir ders ve maddeci dünya anlayışının muazzam bir şekilde doğrulanmasıdır. Gerçekten de, insanların anlayabileceği ve ona göre harekete edebileceği nesnel doğa kanunları vardır.

Bu başarının önemi, ABD ve dünya genelindeki toplumsal felaketle tam bir tezat oluşturmaktadır. Keşif aracı yere inmeden iki gün önce, Teksas’ta 11 yaşındaki bir çocuk, tüm eyaletin ısıtma ve elektrik altyapısını çökerten bir kar fırtınası sırasında donarak hayatını kaybetti.

Onlarca kişi daha sokakta ya da evlerinde ölürken, milyonlarca insan yiyeceksiz, elektriksiz ya da kullanım suyundan yoksun durumda. Cihazlar çalışmadığı için hastaneler kapanıyor. Binlerce kişi toplum merkezleri ve spor salonları gibi güç kaynağına sahip birkaç yere sığınmak zorunda kalıyor ve bu da devam eden koronavirüs pandemisini daha da yayma tehdidi oluşturuyor. İnsanlar donarak mı yoksa virüsten mi ölme arasında seçim yapmaya zorlanıyor.

Pandemi Teksas’ta, bir bütün olarak ABD’de ve dünya genelinde hâlâ şiddetle devam ediyor. Her gün 11.000’den fazla erkek, kadın ve çocuk virüse yenik düşerken, bu insanların iki binden fazlası sadece ABD’de. Ocak 2020’den bu yana ölü sayısı Amerika Birleşik Devletleri’nde yarım milyonun ve dünya çapında 2,4 milyonun üzerine çıktı.

Halk bu çelişkiyi içgüdüsel olarak anlıyor. ABD Başkanı Joe Biden’ın Perseverance ile ilgili “bilimin gücüyle ve Amerikan yaratıcılığıyla hiçbir şey olanaklar diyarının ötesinde değildir” tweetine yanıt olarak, birçok kişi şu satırlarla yanıt verdi: “Bir salgını bile bitiremiyor mu? Peki ya toplama kampları? İklim felaketine bir çözüm bile yok mu? Dondurucu kışın mahvettiği insanlar için yardım bile sağlayamıyor mu?”

Daha yaygın olarak, işçiler, Mars’a bir tonluk bir aracı indirmek ve diğer bilimsel ve teknik ilerlemeleri sağlamak için kullanılan yöntemlerin, tüm insanlığa yeterli iş, eğitim, barınma ve yiyecek sağlamak üzere sosyal ve ekonomik sorunları çözmede kullanılması gerektiğini biliyorlar. Toplum, yaşayan her insanın hayatını tehdit eden küresel salgınlara, çevresel kayıtsızlığa ve nükleer silahlı militarizme karşı kesinlikle kendini koruma kapasitesine sahiptir.

Perseverance’i yapmak ve indirmek için gösterilen özen pandemiyi önlemeye gösterilmiş olsaydı, koronavirüs, milyonlarca insanı öldüren, yüzyılın en büyük küresel halk sağlığı krizi olarak değil, büyük ölçüde Çin’le sınırlı kalan ve binlerce kişiyi öldüren trajik bir salgın olarak hatırlanacaktı.

Ancak kaynağını işçi sınıfından ve aydınların daha düşünceli katmanlarından alan, bilgi arayışıyla ve insanlığın genel olarak iyileştirilmesiyle güdülenmiş ortak bir hedefe dönük işbirliği, Mars gezgininin üzerinde çalışanlarda somutlaşmıştır. Bu tür bir insancıl düşünce, geri kalmışlığını, bayağılığını, cehaletini ve asalaklığını sergileyen dünyanın egemen seçkinlerine bütünüyle yabancıdır.

Zenginler bunun yerine trilyonlarca dolar, yuan, yen, ruble ve avroyu kendilerini zenginleştirmek ve dünya çapında savaş açmak için heba ediyorlar. Perseverance’ı yapmanın, başlatmanın ve çalıştırmanın şu ana kadarki maliyeti olan 2,7 milyar dolar, kuralsızlaştırma avantajından yararlanmak için Teksas’a taşınan Elon Musk’ın geçen yıl her hafta “kazandığından” daha az ve Pentagon tarafından sipariş edilen en yeni nesil uçak gemilerinden birinin fiyatının sadece dörtte biridir.

İç çelişkileri eliyle acımasızca yönlendirilen kapitalizm, insanlığı faşizme ve savaşa doğru götürüyor. Bununla birlikte, bu çelişkiler aynı zamanda kapitalizmin yıkılmasının temelini de üretiyor: uluslararası işçi sınıfı.

Bu tür nesnel süreçler işçilerin bilincine çıkarılmalı; dünya çapında milyonlarca işçinin ve gencin artan muhalefeti, uluslararası olarak koordine edilmiş, akılcı biçimde yönetilen, eşitliğe ve insan ihtiyaçlarının karşılanmasına dayanan bir ekonomik planlama sistemini, yani sosyalizmi kurmayı amaçlayan bir siyasi harekete dönüştürülmelidir.

Bryan Dyne
19 Şubat 2021

Kaynak: Dünya Sosyalist Web Sitesi