Meteoroloji, İstanbul için ‘süper hücre’ uyarısı yaptı! Ne anlama geliyor?

Meteoroloji Genel Müdürlüğü, yarın sabah (6 Temmuz) saatlerinden itibaren İstanbul’da ‘süper hücre’ adı verilen hava olayları sebebiyle şiddetli sağanak ve rüzgarın olabileceği uyarısında bulundu.

Meteoroloji’den yapılan açıklamada, “Salı günü ülkemizin kuzeybatı kesimlerinde görülecek sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışların sabah ilk saatlerden itibaren İstanbul ile zamanla Kocaeli, Sakarya, Yalova, Bursa, Bilecik, Zonguldak, Düzce, Bolu ve Kütahya’da kuvvetli (21-50 kg/m2); İstanbul Anadolu Yakası ve Boğaz çevresi, Kocaeli, Sakarya, Yalova ve Düzce çevrelerinde yer yer çok kuvvetli ve şiddetli (51-100 kg/m2) olması bekleniyor. Yağışların Sakarya, Kocaeli, Düzce ve Zonguldak çevrelerinde Çarşamba günü de yerel olarak etkili olacağı tahmin ediliyor. Kuvvetli yağışların meydana getirebileceği sel, su baskını, yıldırım, ulaşımda aksamalar, yağış anında kuvvetli rüzgar gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunmalıdır” denildi.

Meteoroloji’nin uyarısının ardından ‘süper hücre’ yeniden gündeme geldi.

SÜPER HÜCRE NEDİR?

Süper hücre (İngilizce: Supercell), atmosferin yukarı seviyelerindeki açısal rüzgar yön değişiminin fazla olduğu aşırı termodinamik kararsızlığa bağlı olarak dikey rüzgarların fazla olduğu bölgelerde ortaya olan kuvvetli bir oraj biçimidir. Süper hücreler, uygun ortam koşulları oluşturğunda dünyanın her yerinde oluşabilirler. Ama genellikle Amerika’nın geniş düzlüklerinde, batısı olan hortum bölgelerinde, Arjantin, Urugay ve Brezilya’nın bazı bölgelerinde sık oluşurlar. Avrupa, İngiltere ve Çin de oluştukları da kayıtlara geçmiştir.

Orajın dört alt sınıfından (süper hücre, bora hattı, çoklu hücre ve tek hücre) biri olan süper hücre, bunlar arasında yaygınlığı en az olanıdır.

Süper hücre “Az Yağışlı” (Low-precipitation: LP), “Klasik” (Classic), “Bol Yağışlı” (High-precipitation: HP) olmak üzere üç çeşittir.

AZ YAĞIŞLI SÜPER HÜCRE

Az-yağışlı süper hücre genellikle nem oranının düşük olduğu yaz sezonunun oluşur. Az yağışlı süper hücreler yaptıkları dolu yağışları ile ünlüdürler, kimi zaman hiç yağmur bırakmadan golf topu büyüklüğünde dolu yağdırdıkları bilinmektedir.

Az yağışlı süper hücrelerde görülen hortumlar, bol yağışlı veya klasik süper hücrelere kıyasen daha zayıf yapıdadır. Zira hava daha düşük nem oranına sahip olduğu için yağışla beraber buharlaşmadan kaynaklanan ısı kaybı aşağı yönlü hava akımlarının gelişmesine elverişlidir. Bu bakımdan hortumlar ayrıca daha kısa ömürlü olur. Nem oranı düşük olduğu için konveksiyon ile yükselen hava parseli daha yüksek seviyede yoğunlaşacağı için bulut tabanı oldukça yüksektir.

KLASİK SÜPER HÜCRE

Az yağışlı ve bol yağışlı süper hücreler genellikle farklı tip gökgürültülü fırtınaların hibritleşmiş biçimdir, klasik süper hücre ise süper hücrenin saf bir formu olarak kabul edilir. En klasik örneği saat yönünün tersine rüzgalara sahip olan ve radarda virgül görünümlü Hook Echo adı verilen fırtına biçimidir. Virgülün kıvrıldığı yerde genellikle bir hortum bulutu bulunur. En şiddetli hortumlar bu fırtınaların altında oluşur.

Havanın nem oranına bağlı olarak çok farklı boyutlarda dolu yapabilmektedir.

BOL YAĞIŞLI SÜPER HÜCRE

Barbunya görünümüne sahip bol yağışlı süper hücre ise hava kütlesinin taşıdığı su miktarı olduğu koşullarda meydana gelir. Çok yoğun yağışlara sebep oldukları için görüş mesafesi oldukça düşer, bu yüzden bu fırtınaların hortumları çoğunlukla fark edilemediği için hortumlara bağlı ölümler en çok bu tip fırtınalarda görülür.