MİT özel koleksiyonundan çarpıcı detaylar: Evine büyük radyo ve pahalı halılar almış!

Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), özel koleksiyonunda yer alan tarihi istihbarat belgelerinden oluşan bir seçkiyi kamuoyuyla paylaştı. MİT'in resmi internet sitesinde erişime açılan belgeler, Türkiye'nin istihbarat tarihine ışık tutuyor. Paylaşılan 17 belge arasında, en eskisi 1920 yılına ait olup, Adana ve Mersin’deki konsolosluklarda çalışan yabancıların faaliyetlerine dair detaylı bilgiler ve bu kişilerin gizli operasyonlarına yönelik deşifre çalışmaları bulunuyor.

Bu belgeler arasında "Rebeka" kod adlı Dilber Cavidan isimli kadın ajana ilişkin 1921 tarihli "çift hilal" damgalı acil bir rapor öne çıkıyor. Ayrıca, Mart 1921’de Genelkurmay Başkanlığı’na gönderilen "Yavuz Grubu" mühürlü belge ve 1922’de Felah Grubu’ndan yine Genelkurmay’a gönderilen "çift hilal" damgalı yazı da dikkat çeken belgeler arasında yer alıyor.

MİT arşivinde, 1935 yılında Türkiye'ye gelen Halide Edip Adıvar hakkında bilgi isteyen Emniyet Umum Müdürlüğü’ne dönemin Milli Emniyet Hizmeti Riyaseti (MAH) Başkan Vekili Naci Perkel’in verdiği yanıt da yer alıyor. Perkel'in yanıtı belgede, "Biz casus takip ediyoruz. Rauf ve Halide olsa olsa rejime karşı olabilirler. Peşlerine düşmedik ki," ifadeleriyle not düşülmüş.

Belgeler arasında, 1939 yılında Türkiye’ye gelen Alman Propaganda Bakanı Joseph Goebbels’e yaklaşarak bilgi toplayan ve kendisini gazeteci gibi tanıtan bir MAH mensubunun hazırladığı rapor da öne çıkıyor. Bu raporda, "Goebbels’in İstanbul ziyareti vesilesiyle Turan isimli memurumuza görev verilmiştir. Gazeteci kimliğiyle bilgi toplayan arkadaşımızın sunduğu rapor, Deniz yollarındaki KİP hakkındaki önceki bilgileri destekler niteliktedir," ifadeleriyle değerlendirme yapılmış.

Ayrıca, bir cami imamının kızlarını Ruslarla evlendirmesi, zenginleşmesi ve "beşi bir yerde" takması gibi ayrıntılarla izlemeye alındığı bilgisi de belgelerde yer alarak dönemin istihbarat bakış açısını yansıtıyor.