NASA, uzaydaki atık sorununa çözüm arıyor: 3 milyon dolarlık yarışma

NASA, gelecek nesiller için Ay’da yaşam koşulları oluşturma çalışmalarını sürdürürken, yaşamın sürdürülebilirliği için tuvalet ihtiyacının önemini vurguluyor. Uzayda dışkı atıkları, ajans için kritik bir sorun haline geldi.

Bu sorunun çözümünü bulmak için NASA, kendi bilim insanlarından ziyade tüm dünyayı davet ediyor. Ancak bu, basit bir çoktan seçmeli soru değil; NASA, doğru yanıtı bilmediği için bu soruya yanıt verebilecek kişilere 3 milyon dolar ödül sunuyor.

Ay’a giden ilk astronotlar Neil Armstrong, Michael Collins ve Buzz Aldrin, atıklarının büyük bir kısmını uzay kıyafetlerine bağlı tanklara boşaltıyordu. Eğer tuvalet ihtiyacı artarsa, astronotlar dışkılarını torbalarla tahliye ediyordu. Uzay yolculuğu sırasında, bu torbalar ve tanklar astronotların yanında yer aldı ve şu anda yaklaşık 70 tane atık torbası hala Ay’da duruyor. Neil Armstrong’un Ay’da çektiği ilk fotoğraf, bu torbalardan birini de içeriyor.

NASA’nın çözüm aradığı sorun, yalnızca insan dışkısını değil, uzayda tüketilen yiyeceklerin ambalajları gibi diğer atıkları da kapsıyor. Tüm bu atık sorunlarına yenilikçi çözümler bulmak amacıyla NASA, "LunaRecycle Challenge" (AyDönüşüm Yarışması) başlattı.

AY’DA ATIK OLMAYACAK

Yarışma, Ay’da birikecek insan atıklarının sadece imha edilmesini değil, aynı zamanda geri dönüştürülmesini de şart koşuyor. NASA, gelecekte kurmayı planladığı Ay kolonilerinde neredeyse hiç atık bırakmamayı ve kıyafetlerden elektronik aletlere kadar her şeyi atıklardan farklı ürünlere dönüştüren tesisler kurmayı hedefliyor.

NASA’nın Kitle Kaynak Programı Yöneticisi Amy Kaminski, "Hem Dünya’da hem de gezegenimizden uzakta sürdürülebilir bir şekilde çalışmak, NASA için önemli bir konudur" açıklamasını yaparak, "Bu yarışma ile Ay’daki atık yönetimi konusunda insanlığın yenilikçi çözümlerine destek veriyoruz. Öğrendiklerimizi bir gün Dünya’ya da taşıyacağız" dedi.

Yarışma, iki ayrı kola ayrılmış durumda. Bir kol, atıkların depolanması ve korunmasına odaklanırken, diğeri "Ay atıklarından" ürün üretimine yöneliyor. NASA, bu iki sorundan birine çözüm öneren kişi veya kişilere 3 milyon dolar ödül sunuyor; bu, Nobel ödülünden bile daha fazla bir meblağ.