Oger Grubu'nun 'rehin verdiği' Türk Telekom'a kamulaştırma çağrısı

Elektrik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu, Oger Grubu''nun içinde bulunduğu mali krizin Türk Telekom''a etkilerine yönelik yazılı bir açıklama yaptı. Oger Grubu''nun Türk Telekom''daki hisselerini kredi alabilmek için rehin vermiş olmasına da dikkat çekilen açıklamada, Türk Telekom''un acilen kamulaştırılması istendi. 

Mali krize giren Oger Grup kredi alabilmek için elindeki Türk Telekom hisselerini rehin vermekle suçlanıyordu. 

Elektrik Mühendisleri Odası'ndan yapılan açıklamanın tam metni: 

TÜRK TELEKOM HİSSELERİNDE REHİN KRİZİ

Türk Telekom'un ana hissedarı Hariri ailesi ve en önemli şirketi olan Oger'in içinde bulunduğu mali krizin Türk Telekom'u etkilemesinden, hatta Türk Telekom hisselerinin Saudi Telecom'a satılmasından söz edilmeye başlanmıştır. Türk Telekom'un mali yapısında da sıkıntılar baş göstermiş olup; derhal kamunun gerekli incelemeleri yaparak kamulaştırma yönünde adım atması gerekmektedir.

Türkiye'de telekomünikasyon alanının lokomotifi ve 175 yıllık mirasa sahip Türk Telekom'un AKP tarafından özelleştirilmesinin üzerinden yaklaşık 11 yıl geçmiştir. Özelleştirme öncesinde karlı ve Kurumlar Vergisi rekortmeni olan Türk Telekom'un yüzde 55'lik hissesiyle yönetimini devralan Oger Telekom (OTAŞ), özelleştirme bedelini de Türk Telekom hisselerini ipotek ederek aldığı krediyle ödemiştir.

Türk Telekomünikasyon A.Ş 31 Aralık 2006 ve 2005 Tarihleri İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Özel Denetim Raporu'nda; 23 Mart 2007 tarihinde OTAŞ'ın 3.5 milyar ABD Doları kredi aldığı belirtilirken, "OTAŞ'ın kreditörlerine Türk Telekom'un OTAŞ'a ait olan yüzde 55 hisseleri üzerinden öncelikli ipotek hakkı verilmiştir" denilmiştir.

Mülkiyeti kamuya ait olan kurum imtiyaz sözleşmesiyle devredilmiş ve altyapının 25 yıl sonunda kamuya iade edilecek olmasına karşın hisselerin rehin verilmesine AKP Hükümeti ses çıkarmamıştır. Nitekim bu ipotek işlemlerinde Oger Grubu'nun altyapının devriyle ilgili imtiyaz sözleşmesi hükmüne koyduğu şerhten yararlandığı belirtilmektedir. Bu usulsüzlüğe yol açan özelleştirme işlemindeki sakatlık ise Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu'nca Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu 2006-2007 ve 2008 yıllarına ilişkin denetim raporunda şöyle tespit edilmiştir:

"Türk Telekomünikasyon A.Ş ile Kurum arasında imzalanan imtiyaz sözleşmesine; Türk Telekümonikasyon A.Ş temsilcisi tarafından şerh konulduğu, söz konusu şerhin Danıştay kararı ile iptal edilmesine rağmen mahkeme kararının gereğinin henüz yerine getirilmediği ve sözleşmenin şerhsiz olarak imzalanmasının henüz yapılmadığı tespit edilmiştir. Bu nedenle söz konusu işlemler nedeniyle ortaya çıkan sorumluluğun ve sorumluların belirlenebilmesi amacıyla konunun Başbakanlık Müfettişleri tarafından araştırmaya ve incelemeye tabi tutulması gerekmektedir."

Ne yazık ki aynı usulsüz süreç 2013 yılında da tekrarlanmıştır. Kamuyu Aydınlatma Platformu'na (KAP) 28 Mayıs 2013 tarihinde Oger''in açıklaması olarak yapılan bildirimde, borçların yeniden finansmanı, vade uzatımı ve hissedarlara temettü dağıtımı amacıyla yeniden kredi alındığı belirtilirken, yine Türk Telekom'un hisselerinin rehin verildiği şöyle duyurulmuştur:

"Daha önceki kredi anlaşmalarında olduğu gibi kredinin teminatı olarak şirketinizin hisseleri rehin verilmiştir. Hisselere ait tüm haklar Oger Telekomünikasyon A.Ş.'de kalacaktır."

Şimdi Oger Telekom da dahil olmak üzere Hariri ailesine ait şirketler finansal kriz içerisindedir; Telekom'u rehin verdiği kredinin 290 milyon dolarlık taksitini ödeyemediğine, Saudi Oger'in işçilerin sigortalarını dahi yatıramadığı, Arab Bank'ta hisse satışı yapmaya çalıştığı haberleri basında yer almaktadır. Bu durumda aldığı kredileri ödemekte zorlanan Oger Telekom'un rehin verdiği Türk Telekom hisselerine kreditörler tarafından el mi konulacaktır?

Oger'in mali krizi ve Türk Telekom'a etkisiyle ilgili kaygılar üzerine 13 Ekim 2016 tarihinde KAP'a yapılan açıklamada "Türk Telekomünikasyon A.Ş. ve iştiraklerinin finansman anlaşmalarında hissedarlarının borçlarını vaktinde ödeyememelerinden doğabilecek mütekabil temerrüt (cross-default) hükmü bulunmamaktadır. OTAŞ'ın şirketimizin hiçbir finansman sözleşmesinde garantörlüğü bulunmamaktadır. Şirketimizin OTAŞ lehine verilmiş herhangi bir teminat veya rehini bulunmamaktadır" denilmiştir. Ancak söz konusu olan Türk Telekom tarafından Oger adına verilmiş olan rehin değil, Oger Telekom tarafından bizzat sahip olduğu Türk Telekom hisselerinin rehin verilmesidir. Bu konuda ise açıklamada bilgi yer almamaktadır.

Zaten Oger grubunun içinde bulunduğu finansal krizin Türk Telekom'u etkilemeyeceğini ileri sürmek ekonomik gerçekliğe uygun değildir. Hem Türkiye'nin genel ekonomik göstergeleri, hem de telekomünikasyon alanındaki gelişimi olumsuz etkilenecektir.

Nitekim telekomünikasyon altyapısından yararlanan şirketler Türk Telekom'un yatırım yetersizliğinden şikayet etmektedirler. Oger Grubu'nun içine düştüğü kriz, Türk Telekom'un yatırım yapmak yerine temettü dağıtımını tercih etmesinin nedenini de açıklamaktadır.

Ne yazık ki Elektrik Mühendisleri Odası olarak özelleştirme öncesinde "Şirketin özel sektör tarafında daha iyi yönetileceği söyleminin ideolojik olduğu ve Telekom'un içinin boşaltılması riski bulunduğuna" ilişkin uyarılarımızın, bugün hayata geçmek üzere olduğunu görüyoruz. Türk Telekom'un teknolojik gelişmelere paralel olarak, tekel konumunda olduğu şebekeyi geliştirme görevini yerine getirip getiremeyeceği artık daha çok tartışmalıdır. Kamuya ait altyapıyı kullanan ve sözleşme süresi sonunda bu altyapıyı yeniden kamuya devretmesi gereken Türk Telekom'un mali yapısının bozulması, temel iletişim şebekesinin geleceği açısından risk yaratmaktadır. Özelleştirme sonrasında Türk Telekom'un Türkiye için gerekli şebeke altyapısı ihtiyacını karşılayamayacak duruma düşürülmesi, büyük bir kamu zararı yaratıldığı anlamına da gelmektedir. Hisselerin yüzde 15'inin halka açık olduğu da gözetilerek, hem küçük yatırımcıyı korumak hem de altyapı güvenliğini sağlamak ve kamu zararını önlemek için Oger Telekom'da bulunan Türk Telekom hisseleri bir an önce kamulaştırılmalıdır.

ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI

YÖNETİM KURULU