CHP'li Akın, “Son yedi ayda motorinde 1 lira 26 kuruş olan vergi yükü 7 lira 9 kuruşa çıkarak yüzde 463 oranında arttı. Benzinde 1 lira 30 kuruş olan vergi yükü ise 7 lira 67 kuruşa çıkarak yüzde 490 oranında arttı” dedi.
Cumhuriyet'in haberine göre, CHP’li Akın, akaryakıt ürünlerine gelen zamlara ilişkin çalışma hazırladı. Akın’ın çalışmasında şu tespitler yer aldı:
Yedi aydır zam
Akaryakıt ürünlerine zam fırtınası 2018 seçimlerinden önce hayata geçirilen eşel mobil sisteminin iflas etmesiyle başladı. Pompa fiyatları, eşel mobil sistemindeki ÖTV payının sıfırlanmasıyla Kasım 2021’den itibaren sürekli zamlandı. Aralık 2021’de 10 lirayı geçen benzin ve motorinin litre fiyatı, yükselen döviz kuru nedeniyle bugüne kadar sürekli artış göstererek 30 liraya dayandı. Akaryakıt fiyatlarını belirleyen brent petrol fiyatı Kasım 2021’den bu yana ortalama 80 dolardan bugün itibarıyla yaklaşık 125 dolar seviyesine çıkarak yüzde 54 oranında artarken; Türkiye’de pompa fiyatları benzinde yüzde 210, motorinde ise yüzde 238 oranında arttı.
Vergi yükü sınırlıydı
Kasım 2021 tarihinde pompa fiyatı 8 lira 29 kuruş olan benzinden eşel mobilin iflas etmesi nedeniyle ÖTV alınmazken; yalnızca 1 lira 30 kuruş tutarında KDV alınıyordu. Buna göre benzinin vergisiz fiyatı yedi lira 19 olarak hesaplanıyordu. 11 Haziran 2022 itibarıyla pompa fiyatı 28 lira 55 kuruş olan benzinden 2 lira 53 kuruş ÖTV, 5 lira 14 kuruş KDV olmak üzere toplam yedi lira 67 kuruş tutarında vergi alınıyor. Benzinin vergisiz fiyatı 20 lira 88 kuruş olarak hesaplanıyor. Pompa fiyatı 27 lira 95 kuruş olan motorinden 2 lira 6 kuruş ÖTV, 5 lira 3 kuruş KDV olmak üzere toplam 7 lira 9 kuruş vergi alınıyor. Motorinin vergisiz fiyatı 20 lira 86 kuruş olarak hesaplanıyor.
Yüzde 490 arttı
Zamların kesilmediği Kasım 2021 ile Haziran 2022 dönemini kapsayan dönemde vergi yükündeki artış pompa fiyatındaki artış oranını bile ikiye katladı. Son yedi aylık dönemde motorinde vergisiz artış oranı yüzde 193, benzinde artış oranı yüzde 190 olurken; vergi yükü ise neredeyse altı kat arttı. Bugün motorin ve benzinden alınan vergi neredeyse yedi ay önceki pompa fiyatlarına geldi.