KIDEM TAZMINATINDA EMEKLILIK ŞARTLARI: İSTIFA EDEREK TAZMINAT ALMA İMKANLARI
Kıdem tazminatı, sigortalı çalışanlar için önemli bir hak olarak öne çıkıyor. Ancak, istifa eden çalışanlar genellikle bu tazminatı alma hakkını kaybetmektedir. Ancak bazı özel durumlarda, istifa eden çalışanlar da kıdem tazminatı alabilir. İşte bu istisnalar ve kıdem tazminatı almak için gereken şartlar:
EMEKLILIK ŞARTLARI VE İSTISNALAR
Kıdem tazminatını almak için, çalışanların son işyerlerinde en az 1 yıl çalışmış olması ve kendi isteği veya kusuru dışında işten çıkarılmış olmaları gerekiyor. İstifa ederek kıdem tazminatı almak mümkün olmasa da, bu kuralın bazı istisnaları bulunuyor.
1475 sayılı yasanın 14. maddesi gereğince, emeklilik için yaş dışındaki şartları tamamlamış olan çalışanlar istifa ederek kıdem tazminatını alabilirler. Emeklilikte yaş dışındaki şartların işe giriş tarihi tarafından belirlendiği bu durumda üç dönem öne çıkıyor:
BIRINCI DÖNEM: 8 EYLÜL 1999 ÖNCESI SIGORTALILAR
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan çalışanlar için kıdem tazminatı almak için en az 3600 gün prim şartı aranmaktadır. 10 yıllık prim süresini dolduranlar istifa ederek kıdem tazminatlarını talep edebilirler.
İKINCI DÖNEM: 8 EYLÜL 1999 - 30 NISAN 2008 ARASI SIGORTALILAR
Bu dönemde, iki farklı şart öne çıkıyor. İlk olarak, kadın veya erkek fark etmeksizin 7 bin gün prim süresi olanlar istifa ederek kıdem tazminatını alabilirler. İkinci olarak, 7 bin gün prim süresini tamamlamayanlar için 4500 gün prim süresi ve 25 yıl sigortalılık süresi şartı aranır. 1999 yılında sigortalı olanlar için 25 yıl süresi bu yıl 9 Eylül'de dolacak.
ÜÇÜNCÜ DÖNEM: 1 MAYIS 2008 SONRASI SIGORTALILAR
1 Mayıs 2008 sonrası sigortalı olanlar için kıdem tazminatı almak için 7200 gün prim süresi gerekmektedir. 7200 günü dolduran tüm sigortalılar kıdem tazminatını alabilirler. Daha az prim süresi olan çalışanlar için yeni şartlar geçerlidir.
KIDEM TAZMINATI İÇIN YIL YIL ŞARTLAR
2008 tarihinden 2016 yılına kadar her yıl 100 gün artarak prim şartları belirlenmiştir. Bu durumda:
- 2008 yılında sigortalı olanlar için 4600 gün
- 2009 yılında sigortalı olanlar için 4700 gün
- 2010 yılında sigortalı olanlar için 4800 gün
- 2011 yılında sigortalı olanlar için 4900 gün
- 2012 yılında sigortalı olanlar için 5000 gün
- 2013 yılında sigortalı olanlar için 5100 gün
- 2014 yılında sigortalı olanlar için 5200 gün
- 2015 yılında sigortalı olanlar için 5300 gün
- 2016 ve sonrası için 5400 gün
şartları geçerli olmaktadır.
KISMI EMEKLILIK VE KIDEM TAZMINATI
Kıdem tazminatı için gereken prim şartları, kısmi emeklilik sınırları ile de örtüşmektedir. 1999 öncesi için kısmi emeklilik şartları 15 yıl ve 3600 gün, 1999-2008 arası için 25 yıl ve 4500 gün ve 2008 sonrası için kademeli olarak 4600 gün ile 5400 gün arasında değişmektedir. Ancak, kısmi emeklilik için yaş şartının da yerine getirilmesi gerekmektedir.
SGK'DAN YAZI ALMA ŞARTI
Kıdem tazminatı alabilmek için SGK'dan alınacak yazı büyük önem taşır. Prim şartlarını ve kıdem tazminatı için gerekli en az 1 yıllık çalışma süresini tamamlayanlar, SGK'ya giderek bu şartları sağladıklarına dair bir yazı almalıdır. Yazı alınmadan yapılan istifalarda kıdem tazminatı alınamaz. Bu nedenle, önce SGK'dan yazı alınmalı ve ardından işyerine verilecek istifa dilekçesine eklenmelidir. Dilekçede istifa nedeni olarak emeklilikte yaş dışındaki şartların tamamlandığı belirtilmelidir.