Karpuz üreticisi, marketlerde 2 liradan satılan karpuzun kilosu, tarlada 10 kuruşa kadar düşünce, nakliye ve maliyet giderlerinin karşılanmadığı gerekçesiyle, hasattan vazgeçip tarlasını sürmeye başladı.
Karpuz üretiminde merkezi noktalardan biri olan Antalya ve Mersin’deki karpuz üreticilerine sorduk. Üreticiler, İstanbul piyasası ile tarla arasındaki farkın yüksek olduğunu belirterek, “Çiftçiler hep borçlu, mazota sürekli zam geliyor. Hasadımızı eşe dosta dağıtıyoruz” diyor. CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut ''Üretici zarar ederken tüketiciler ise yüksek fiyattan karpuz almak zorunda kalıyor" dedi. Tarımda planlı üretime geçilmesi, üretim ve üreticinin mutlaka desteklenmesi gerektiğini ifade eden Barut.
“Hem üreticinin hem tüketicinin mutlu olacağı ve birlikte kazanacağı bir sistem için, tarımsal faaliyetlerin ve çiftçilerin mutlak suretle desteklenmesi gerekiyor” dedi ve şunları söyledi: ”Yurtdışındaki üretilen ürünlere ve diğer ülkelerin çiftçilerine değil, kendi çiftçimize ve tarımımıza destek verilmeli. Çok acıdır ki, sıcağın altında yüksek girdilerle üretilen karpuz maalesef tarlada kaldı, hasat dahi yapılmadı. Tarımsal üretimin ve çiftçilerin desteklenmesini isterken, ulusal bir tarım politikası belirlenmesini, tarımsal üretim planı yapılmasını, mağduriyeti önleyecek adımlar atılmalı”
Karpuz üreticisi, tarlada ürününün kaldığını ve hasat edemediğini belirterek, tarlasını sürmeye başladı. Antalya'daki karpuz üreticisinin 10-25 kuruş arasındaki fiyatlardan sattığı karpuzları İstanbul'da 2 liraya satılırken, Mersin'de tarlada 25-30 kuruş olan karpuzun kilosu İstanbul'daki tezgahlarda 2 liradan satılıyor. Üretici, karpuzun tarlada alıcı bulamamasından şikayet ediyor.
Foto: CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut
“ÇİFTÇİ ÜRETMEZSE ÜLKE KALKINAMAZ”
Tarla ile pazar arasında en fazla 17 kilometre olan Antalya'da karpuzun kilosu, market ve pazarlarda 1 lira 50 kuruş ila 2 lira arasında değişirken, 698,6 kilometrelik uzaklıktaki İstanbul'da ise 2 ila 3 liraya satılıyor. Manavgat Ziraat Odası Başkanı Rasim Metin, İstanbul'da 2 ila 3 liraya satılan karpuzun tarlada alıcı bulamadığını söyledi.
Konu ile ilgili konuşan Ziraat Odası Başkanı Rasim Metin, geçen yıl 1 lira 50 kuruş olan kavunun, bu yıl 75 kuruşa tarlada kaldığını belirtti. Metin, üreticinin zor durumda olduğuna dikkat çekerek, “Çiftçi bunu hak etmiyor” dedi. Karpuzun 70 kuruş maliyeti olduğunu ifade eden Metin, “Çiftçi bu işin içinden nasıl çıkacağını şaşırdı. Çiftçi 70 kuruşa maliyeti olan karpuzu 25 kuruşa satarsa gelecek seneye ekemeyecektir. Çiftçi bitecektir. Çiftçi üretmezse ülke kalkınamaz. Çiftçi girdi maliyetleri olan gübrede ilaçta ve mazotta desteklenmelidir” ifadelerini kullandı.
“ÇİFTÇİLER BORÇLU”
Antalya Yaş Meyve Ve Sebze Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akca, Antalya Hali'nde karpuzun kilosunun 20-40 kuruş arasında satıldığını söyleyerek,“Karpuz üreticisi 70 kuruşu mal ettiği ürünü yarı fiyatına satmak zorunda kalıyor. Onu da satamıyor. Karpuz geçen yıl biraz para edince, üretici bu yıl karpuzu biraz fazla ekti. İhracat olmadığı için iç piyasa bu kadar karpuzu kaldırmaz. Bizim ihracattan başka hiçbir şansımız yok. Çiftçiler borçlu. Biraz fazla ekip borcunu ödemeye çalışıyor” dedi.
“EŞE DOSTA BEDAVA DAĞITIYORUZ”
Tarladaki karpuzu satamamaktan yakınan üretici Adem Tektimor, “Tarladaki ürünü toplamak bile maliyet gerektiriyor. Karpuz bugün tarlada 25 kuruşa alıcı bulamıyor. Tarladaki karpuzu eşe dosta bedava dağıtıyoruz. Kar etmek şurada dursun, zararımız karşılansa razıyız. Devletimizin bir an önce bize yardım elini uzatmasını bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
“MAZOTA SÜREKLİ ZAM GELİYOR”
Antalya Taşıma ve İşletme Kooperatifi Başkanı Osman Torun, ulaşım maliyetlerinin çok yüksek olmasının meyve ve sebze fiyatlarına da yansıdığını belirterek, “Antalya Hali'nden, İstanbul Hali'ne karpuz götürün, bir kamyoncunun İstanbul'a ulaşması 5 bin liraya mal oluyor. Mazota sürekli zam geliyor. Çalışan şoförün maaşı, hal çıkışı, köprü geçişi derken masraflar katlanıyor. Esnafın eline bir şey geçmiyor.Bizim beklentimiz, mazot, yol ve köprü giriş-çıkışlarında fiyat indirimine gidilmesi” açıklamasında bulundu.
Türkiye’de geçen yıl 904 bin dekarlık alanda üretilen karpuz sayısının 4 milyon 11 bin 313 ton olduğunu, bu yıl ise bu rakamların çok üstünde bir üretim olduğunu belirten Mersin Yaş Sebze ve Meyvemis Koyoncular Derneği Başkanı Münir Şen, Mersin'de geçen yıl 148 bin 914 olan üretimin bu yıl 200 binin üzerinde beklendiğini söyledi.
Şen,“Özellikle İstanbul'a ulaşımdan kaynaklı artan maliyet fiyatlarının eklenmesiyle ikinci el karpuzda hal fiyatı 60 ila 1 TL oldu. Vatandaşa ise 1.99-2.00 TL arasında ulaşıyor. Çünkü başta nakliye olmak üzere diğer maliyetler eklenince İstanbul'da karpuz fiyatının yüksek oluyor” şeklinde konuştu.
“İSTANBUL'DA BU KADAR PAHALI OLDUĞUNA ŞAŞIRDIM”
Mersinli karpuz üreticisi Orhan Akış, “Artık doktoru, dişçisi, avukatı yani herkes karpuz ekmeye başladı. Durum böyle olunca, ürün fazlalaştı. İstanbul’a kilosu 30 kuruştan 15 ton gönderdim ancak İstanbul’da duyduğuma göre kilosunun 2 liraya yakınmış.İstanbul’da bu kadar pahalı şaşırdım” dedi.