Türkiye 'kara para aklanan ülke' olarak gri listeye alındı

Fransa'nın başkenti Paris'te üç günlük toplantılarının ardından bir açıklamada bulunan Uluslararası Mali Eylem Görev Gücü, Türkiye'yi kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadele konusunda 'yeterince çaba göstermeyen' ülkelerin bulunduğu 'gri liste'ye aldı.

İzlemeye alınan ülkelerin sayısının artırıldığını belirten FATF Başkanı Marcus Pleyer, Pandora belgelerinde de kara para aklamaya ilişkin bilgilerin yer aldığı, bununla sıkı mücadele edilmesi gerektiğini söyledi.

Yapılan incelemelerde Botswana ve Mauritis listeden çıkarıldı. Ürdün, Mali ve Türkiye ise gri listeye alındı.

Kara propaganda ve terörizmin finansmanı konusunda Türkiye'nin ilerleme kaydettiğini belirten Pleyer, ancak hala ciddi sorunların bulunduğunu söyledi. Pleyer, Türkiye'nin bu konuda taahhütlerde bulunduğunu ancak bunları somut eyleme dönüştürmesi gerektiğini belirtti.

FATF Başkanı Marcus Pleyer Türkiye ile ilgili şunları söyledi:

"Üç ülke listeye ekleniyor. Bunlar Ürdün, Mali ve Türkiye. Hepsi, FATF'in eylem planında mutabık ve aktif olarak sistemlerinde tespit edilmiş olan stratejik noksanlıkları gidermeye çalışıyorlar. Türkiye konusunda birçok soru aldığımız için, daha fazla detay vereceğim. Türkiye ortak değerlendirmeye sahip. 2019'un sonlarına ait ülke değerlendirmesi. Rapor, Türkiye'nin kara para aklama ve terör finansmanıyla mücadeleye dair çabaları noktasında çok sayıda ciddi meseleyi irdeliyor. O zamandan beri FATF, Türkiye'nin bütün endişe uyandıran alanlarda, belirli ölçüde ilerleme kaydettiğini görüyor fakat, ciddi sorunlar bulunuyor. Bankacılık, altın ve değerli taş ticareti ve emlak gibi yüksek riskli sektörlerin denetimi bunların içinde.."

"FATF, Türkiye'nin insan hakları örgütlerinin, hükümet destekli olmayan organizasyonlara yönelik kaygılarının da farkında. Türkiye IŞİD ve El Kaide gibi BM'nin terör örgütü olarak tanıdığı gruplara öncelik verip, riskleri de hesaba katarak terörizmin finanse edilmesine karşı yaptırım uyguladığını göstermelidir."

Financial Times gazetesi daha önce iki kaynağa dayandırdığı haberinde, Mali Eylem Görev Gücü'nün Türkiye'yi gri listeye almaya hazırlandığını aktarmış, bu kararın Türkiye'nin halihazırda zor olan yabancı sermaye çekme kabiliyetini daha da azaltacağı yorumuna yer vermişti.

Öte yandan bu karar Avrupa Birliği'ne de Türkiye'yi kendi kara para aklamayla mücadele listesine alması yönünde baskı oluşturabilir. Bu listede de AB üyesi olmamakla birlikte birliğin finansal sistemine tehdit oluşturabilecek ülkeler yer alıyor.

Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) mayıs ayında yayınladığı bir rapora göre Mali Eylem Görev Gücü tarafından gri listeye alınan ülkelere sıcak para girişinde milli gelirin yüzde 3'üne denk gelen miktarda azalma meydana gelebiliyor.

Türkiye'ye 2019 yılının aralık ayında uyarı verilmiş ve bunun üzerine Ankara geçtiğimiz yılın aralık ayında bu endişeleri gidereceğini belirttiği yeni bir kanun hayata geçirmişti. Fakat bu kanun muhalefet ve sivil toplum örgütleri tarafından kara parayla mücadele yerine kar amacı gütmeyen kuruluşları hedef aldığı gerekçesiyle eleştirilmişti.

Mali Eylem Görev Gücü (FATF) kimdir?
Hükümetler arası bir organizasyon olan Mali Eylem Görev Gücü (Financial Action Task Force – FATF), 'kara para aklama, terörizmin finansmanı ve kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanı' ile mücadelede uluslararası standartlar oluşturmakla görevli.

FATF, bu standartlarla uyumlu yasal ve kurumsal tedbirlerin alınması ve bu tedbirlerin operasyonel açıdan etkili bir şekilde uygulanmasını teşvik etmek amacıyla 1989 yılında kuruldu.

Paris’teki Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) bünyesinde faaliyetlerini yürüten FAFT, bağımsız bir statüye sahip.

FATF'nin gri listesinde Arnavutluk, Bahamalar, Babardos, Kamboçya, Gana, İzlanda, Jamaika, Moğolistan, Myanmar, Pakistan, Nikaragua, Panama, Suriye, Uganda, Yemen ve Zimbabve gibi ülkeler bulunuyor.