Çalışanların kişisel verilerinin korunması zorunluluğu

Ülkemizde pek çok konuda olduğu gibi özel hayatın gizliliği ve buna bağlı olarak kişisel verilerin korunması konusu da ne yazık ki yeterince önemsenmemektedir. Bu konuda geçen yıl yürürlüğe giren bir yasadan ise pek çok insanımızın eminiz ki haberi dahi yoktur.

Sözünü ettiğimiz yasa 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunudur ve bu kanun 07.04.2016 günlü Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Aradan geçen yaklaşık 1 yılda kanunun getirdikleri ile ilgili özellikle de Hukukçu çevrelerden bilgilendirme mahiyetli eğitim, seminer, makale kitap ağırlıklı çeşitli çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Ancak bu çalışmalar daha ziyade belirli meslek gurupları ve kuruluşlara yönelik gerçekleştirildiğinden halkımız bu tür özellikli konularda yeterince bilgi sahibi olamamaktadır.

Konu şüphesiz ki işçi işveren ilişkileri bakımından da son derece önem arz etmektedir. Çünkü iş ilişkisinin henüz kurulma aşamasından itibaren işçi kendisine ait bir takım özel bilgileri müstakbel işverene sunmaktadır. Ayrıca bu bilgiler sadece işverenlere değil, iş bulmaya aracılık eden özel istihdam kuruluşlarına da sunulmakta ve elbette ki bunlar tarafından da kayıt altına alınmaktadır.

Diğer taraftan ileride iş ilişkisi kurulduğunda işverenlerin işe aldıkları her işçi için yasa gereği bir işçi özlük dosyası oluşturma zorunlulukları söz konusudur. Gerçekten de İş kanununun ilgili maddesinin ilk fıkrası aşağıdaki gibidir;
Madde 75: İşveren çalıştırdığı her işçi için bir özlük dosyası düzenler. İşveren bu dosyada, işçinin kimlik bilgilerinin yanında, bu Kanun ve diğer kanunlar uyarınca düzenlemek zorunda olduğu her türlü belge ve kayıtları saklamak ve bunları istendiği zaman yetkili memur ve mercilere göstermek zorundadır.

Madde devamında ise işverenlerden edinilen bu bilgilerin dürüstlük kuralları ve hukuka uygun kullanılması ve muhafaza edilmesinden söz edilmektedir.

İşveren, işçi hakkında edindiği bilgileri dürüstlük kuralları ve hukuka uygun olarak kullanmak ve gizli kalmasında işçinin haklı çıkarı bulunan bilgileri açıklamamakla yükümlüdür.

İşte işverenler yasadan kaynaklanan bir nedenle kendilerine işçiler tarafından verilen bu belgeleri yani, çalışanların nüfus bilgilerini, ikamet kayıtlarını, sabıka kaydını, sağlık bilgilerini ve benzeri kişisel verilerini özlük dosyasında saklamak üzere muhafaza ettiği dikkate alınırsa, bu kanun gereğince, ilgili kayıtların gizliliğinden sorumlu olacağı açıktır.

İş kanunu açısından yaptırım:

İşverenlerin kişisel verilere ilişkin yukarıda belirtilen temel ilkelere uymaması sonucunda iş kanununda bir yaptırım ön görülmemekle birlikte işçinin bu nedenle iş sözleşmesini İK 24/2. Madde çerçevesinde haklı nedene dayanarak sona erdirme hakkı olduğu görüşü genel olarak hukuki açıdan kabul görmektedir. 

Konunun İş kanunu açısından düzenlemesi bununla sınırlı iken şimdi artık yürürlükte olan 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu işverenlere bu konuda farklı sorumluluklar ve yaptırımlar da yüklemektedir.

Kişisel verilerin korunması ile ilgili kanun açısından yaptırım:

Kişisel Verilerin Korunması Hakkındaki Kanuna aykırılık halinde, iki türlü ceza öngörülmüştür. Birincisi idari para cezası olup, bilgilendirme, veri güvenliğine ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmemesi ve Kurul tarafından verilen kararların yerine getirmemesi ile, veri sorumluları siciline kayıt ve bildirim yükümlülüğüne aykırı hareket halinde idari para cezası verilir. Bunun yanı sıra kişisel verilere ilişkin suçlar bakımından 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 135 ila 140 ıncı maddeleri uyarınca, kişisel verilerin kaydedilmesi, verilerin hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme, verileri yok etmeme suçlarına ilişkin hükümler uygulanır. Bu suçların soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı değildir.

Konu ile ilgili oldukça detaylı ilave bilgiler bulunmakla birlikte okuyucumuza hukuksal yanı ağır basan böylesi bir konuda daha somut ve özet bilgi aktarmak düşüncesinde olduğumdan benimde yararlandığım bir kaynak önererek yazımın bu bölümünü taamamlamak istiyorum. Konuya ilgi duyanlar Dr. İlke Gürsel tarafından yazılan ve Adalet yayınlarından çıkan ( 2016 Ankara) İŞÇİNİN KİŞİSEL VERİLERİNİN KORUNMASI HAKKI kitabını inceleyebilirler.

Konuya ilişkin önemli bir Yargıtay kararı

Şimdi yazımın bu bölümünde sizlerle konumuza ilişkin bir yüksek yargı kararını paylaşmak ve yazımı böyle bitirmek istiyorum.

Dava özetle işten ayrılan bir personelin daha sonra özlük dosyasının eski işvereni tarafından yeni işverene gönderilmesi üzerine işçi tarafından açılmış bir manevi tazminat davasıdır. İşçinin açtığı davayı yerel mahkeme reddetmiştir. Ancak Yüksek mahkemece eski işverenin davranışının İş kanunu 75.maddenin 2. fıkrasına aykırılık oluşturmakla birlikte, işçinin manevi yönden de yıpratılmasına yönelik olduğuna vurgu yapılarak aşağıda özetini sunduğumuz şekilde karar verilmiştir.   

Somut olay, yargılama sırasında dinlenen tanıklar ve sunulan deliller değerlendirildiğinde, içerisinde özel yazışmaların, davacının bir kısım senede bağlı tutarları eski işyerine ödeyeceğine dair taahhüdünü içeren işten ayrılma dilekçesi ve ödeme dekontlarının olduğu işyeri özlük dosyasının yeni çalıştığı işverenine gönderilmesi eyleminin davacıyı rahatsız etme, onu doğruları söylemeyen bir kişi olarak gösterme amacı taşıdığı, bu olay sonrası davacının iş sözleşmesinin feshinin gündeme geldiği ancak buna engel olunduğu, yaşanan olay sebebiyle davacının manevi yönden etkileneceği açık olup bu sebeple manevi tazminata hak kazandığının kabulü gerekirken reddi hatalıdır.

SONUÇ :

Temyiz olunan kararın, yukarda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenmesi halinde ilgiliye iadesine, 14.04.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. Y.9.H.D.E:2014/37215 K:2016/9418 T:14.04.2016