Beyin Taramalarıyla Demansın Erken Teşhisi: NEURii Projesi Başlıyor

Bilim insanları, bir kişinin Alzheimer hastalığı riskini tahmin etmeyi amaçlayan yeni bir araç geliştirmek için yapay zeka teknolojisini kullanarak bir milyondan fazla beyin taramasını analiz edecekler. Edinburgh Üniversitesi ve Dundee Üniversitesi'nden araştırmacılar, NEURii adını verdikleri küresel araştırma kapsamında, İskoçya’daki hastaların on yılı aşkın sürede çekilmiş CT ve MRI taramalarını inceleyecekler.

Bu araştırmada, yapay zeka ve makine öğrenimi teknikleri kullanılarak beyin görüntüleri ile sağlık kayıtları arasında bağlantılar kurulacak. Ekip, demans riskini belirlemede yardımcı olabilecek kalıpları bulmayı ve bu bilgileri doktorlara sunarak hastalıkların daha erken teşhis edilmesini sağlamayı hedefliyor.

2050 yılına kadar demans hastalarının sayısının küresel çapta neredeyse üç katına çıkarak 153 milyona ulaşacağı öngörülüyor. Bu durumun sağlık ve sosyal bakım sistemleri üzerinde ciddi bir yük oluşturacağı uyarısı yapılıyor. Demansla ilgili sağlık ve sosyal maliyetlerin yılda 1 trilyon doları aştığı belirtiliyor.

Araştırmacılar, radyologların demans riskini tespit etmeleri ve hastalıkları daha erken evrede teşhis etmeleri için kullanılabilecek dijital araçlar geliştirmeyi amaçlıyor. Ayrıca, bu araçların demans için daha etkili tedavi yöntemlerinin geliştirilmesini hızlandırabileceği ifade ediliyor.

Dundee Üniversitesi’nden yapay zeka ve tıbbi görüntüleme uzmanı Prof. Emanuele Trucco, "Bu yeni veri seti nöroloji araştırmacıları için büyük bir değer taşıyacak. Başarılı bir şekilde kanıtlanmış bir konsept oluşturabilirsek, demans riskini mümkün olan en erken aşamada belirleyebilen ve rutin radyoloji uygulamalarına entegre edilebilen yazılım araçlarına sahip olacağız" dedi.

Proje kapsamında 6 milyon beyin görüntüsü taranacak ve NHS İskoçya'nın sağlık ve sosyal bakım için kamu yararı ve gizlilik panelinin onayıyla kullanılacak. Veriler, NHS'in elektronik verilerini araştırma için güvenli bir platform sağlayan Public Health Scotland tarafından yönetilen Scottish National Safe Haven'da saklanacak.

Edinburgh Klinik Beyin Bilimleri Merkezi’nden proje eş lideri Prof. Will Whiteley, "Basit beyin taramalarının demansı tahmin etmede daha etkin kullanılabilmesi, demansın daha iyi anlaşılmasını ve erken teşhis edilmesini sağlayabilir. Bu da yeni tedavi yöntemlerinin geliştirilmesine zemin hazırlayabilir" dedi. Whiteley ayrıca, yüksek risk taşıyan bireylerden veri toplamanın ve onların denemelere katılmayı kabul etmelerinin yeni tedavi yöntemlerinin geliştirilmesini kolaylaştırabileceğini belirtti.