Eğitim bütçesi yüzde 10'un altına düşerken dini ve mesleki eğitim harcamaları rekor kırdı

Milli Eğitim Bakanlığı'nın 2023 yılındaki uygulamalarını ve harcamalarını içeren faaliyet raporu, eğitim sisteminde yaratılan tahribatın büyüklüğünü gözler önüne serdi. MEB’in verileri, eğitim kaynaklarının büyük ölçüde dini ve mesleki eğitim için kullanıldığını ortaya koydu.

MEB, 2023 Yılı Faaliyet Raporu’nu yayımladı. Rapora göre, eğitim sistemi içinde dini eğitimin ağırlığı giderek arttı. Din Öğretimi Genel Müdürlüğü, 2023 yılında rekor harcamaya imza attı.

DİNİ EĞİTİME DEV HARCAMA

MEB’in raporunda, 2021-2023 yıllarında gerçekleşen ödenek ve harcama durumları da paylaşıldı. Harcama tablosuna göre, Din Öğretimi Genel Müdürlüğü, 2023 yılında MEB bünyesindeki 23 birimin 19’undan daha fazla para harcadı. Din Öğretimi Genel Müdürlüğü’nün 2023 yılı harcaması kayıtlara, 41 milyar 668 milyon 290 bin TL olarak geçti. Müdürlüğün 2021 ve 2023 yıllarını da kapsayan üç yıllık harcama performansı ise şöyle:

• 2021: 11 milyar 914 milyon 839 bin TL

• 2022: 20 milyar 642 milyon 274 bin TL

• 2023: 41 milyar 668 milyon 290 bin TL

MEB’den çocuklara sabah namazı programı

REKOR MESLEKİ EĞİTİMDE

Benzer bir tablo mesleki ve teknik eğitimde de yaşandı. Akademik eğitim yapan Anadolu, fen ve sosyal bilimler liselerini bünyesinde barındıran Ortaöğretim Genel Müdürlüğü’nden dahi fazla para harcayan Mesleki ve Teknik Eğitim Müdürlüğü’nün 2023 yılı harcamasının 63 milyar 843 milyon 605 bin TL olduğu bildirildi. Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü, 2023 yılı harcaması itibarıyla 23 birimin 22’sini geride bıraktı.

EĞİTİME KÜÇÜK PAY

Raporda, MEB bütçesinin merkezi yönetim bütçesine oranı da yıllara göre sıralandı. 2023 yılı, 2011-2023 döneminde MEB bütçesinin merkezi yönetim bütçesi karşısında en düşük paya sahip olduğu yıl oldu. Merkezi yönetim bütçesinden MEB'e 2023 yılında yalnızca yüzde 9,74’lük pay ayrıldığı öğrenildi. MEB bütçesinin merkezi yönetim bütçesinde oranında bazı yıllar itibarıyla yaşanan değişim ise rapora şöyle yansıdı:

• 2015: Yüzde 13,11

• 2017: Yüzde 13,18

• 2019: Yüzde 11,84

• 2021: Yüzde 10,91

• 2023: Yüzde 9,74

KAYNAK VAKIFLARA

MEB’in yardım yaptığı birlik, kurum ve kuruluşların listesi de dikkati çekti. Birlik, kurum ve kuruluşlara 2021’de 1 milyar 297 milyon TL, 2022’de 2 milyar 342 milyon TL kaynak aktaran MEB, 2023 yılında ise kaynağı, 3 milyar 609 milyon 522 TL’ye yükseltti.

Eğitim bütçesinden para aktarılan kuruluşlar ve aktarılan tutarlara ise raporda şöyle yer verildi:

• Türkiye Maarif Vakfı: 2 milyar 955 milyon TL

• Ahmet Yesevi Üniversitesi: 269 milyon 933 bin TL

• Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi: 384 milyon 589 bin TL

MEB’DEN İTİRAFLAR

MEB raporunun, "Zayıflıklar" bölümünde ise eğitimin içinde bulunduğu olumsuz tabloya yönelik itiraf niteliğinde tespitler yer aldı:

• Okul bahçelerinin çocukların sağlıklı yaşam becerileri ve alışkanlıklar edinmelerini sağlayacak şekilde fiziksel aktiviteler ve geleneksel çocuk oyunlarına uygun olmaması,

• Öğrencilerde okuma kültürü, Türkçe ve yabancı dilde dört temel dil (okuma, yazma, dinleme, konuşma) becerilerinin istenilen düzeyde olmaması,

• İkili eğitim uygulamaları,

• Derslik ve öğretmen başına düşen öğrenci sayısında okullar arasındaki farklılıklar,

• Eğitimde hizmet ihracına yönelik uygulamaların yetersiz olması