Konut krizinin perde arkasında ne var?

Gündoğdu, “Türkiye’nin çok sayıda boş konutu var. Mevcut para politikasında ısrar edilirse, yeni konutların hepsi, konut yatırımcıları için yapılacak. Konut arzı, tıpkı hisse senetleri gibi değer görecek. Bu para politikasının en ağır sonucu, evsiz yaşlılar olacak” görüşünü aktardı.

“Piyasaya enjekte edilen paranın önemli bir kısmı konut satışlarını finanse ediyor”

Ozan Gündoğdu, konut krizinin sebeplerini irdelediği bugünkü yazısında, iktidarın para politikasını eleştirdi. “Faiz indirimlerinin başladığı Eylül ayında, bankacılık sisteminin toplam kredi alacağı 3,88 trilyon liraymış. 9 ay sonra yani bu yılın Haziran ayında bu tutar 5,91 trilyon liraya yükselmiş. Sadece 9 ayda bankacılık sistemi aracılığıyla piyasaya 2 trilyon liraya yakın para enjekte edilmiş. Bu para piyasa mekanizmasının içinden geçip nereye akmış? Piyasaya para pompalanıyorsa, bunca paranın sahibi alım gücünü nasıl koruyor?” diye soran Gündoğdu, “Bir kısmı yatırıma dönüşmüş olmalı, bir kısmı dış ticaret açığı kanalıyla yurt dışına gitmiştir. Peki ya geri kalan 1 trilyon lira? Altın, dolar, tahvil, bono, borsa? Veriler hiçbirinin enflasyon karşısında alım gücünü koruyamadığını ortaya koyuyor. Cevap belli, piyasaya enjekte edilen paranın önemli bir kısmı konut satışlarını finanse ediyor” diye yazdı.

Konutta 'tapuyu değil kullanım hakkını al' önerisi

“Kirasını denkleştiremeyen milyonların ülkesinde, milyonerler peşin paraya alıyor konutları"

Nisan ayında 133 bin 58 konut satışı gerçekleştiğini, bu satışların da 101 bin 28’nin, peşin parayla gerçekleştiğine dikkati çeken Gündoğdu, şunları kaydetti:

“Yani, kirasını denkleştiremeyen milyonların ülkesinde, milyonerler peşin paraya alıyor konutları. Peki neden? Konut fiyatlarındaki artıştan rant elde edebilmek için. Sizce bu kişiler, günü geldiğinde hızlıca nakde dönüştürmek istedikleri evlerde, 5-10 bin TL’lik kira geliri için, evlerini kiralamaya yeltenir mi?

Cevap belli. Veriler de ortada. Türkiye’nin çok sayıda boş konutu var. Mevcut para politikasında ısrar edilirse, yeni konutların hepsi, konut yatırımcıları için yapılacak. Konut arzı, tıpkı hisse senetleri gibi değer görecek. Bu para politikasının en ağır sonucu, evsiz yaşlılar olacak.”

2022 verilerine göre 15 milyon 840 bin olarak hesaplanan İstanbul nüfusu, barınma ihtiyacını karşılamakta giderek daha zorlanıyor. İstanbul Planlama Ajansı'nın verilerine göre de İstanbul'da yaşanan kira krizi derinleşirken, yeni kiracılar için ortalama kira bedeli 6 bin 360 liradan hesaplanıyor.

İstanbul'da T24'ün görüştüğü emlakçılar "Daha önce böylesini görmedik" dedikleri kira krizini pandemiden kentsel dönüşüme, öğrencilerden nüfus patlamasına kadar çeşitli sebeplere bağlıyor. Ev sahiplerinden ödeyemeyecekleri kira taleplerini duyan kiracılar ise "Ekonominin hali" diyerek ev sahipleriyle ortak bir noktada anlaşmaya çalışıyor.

Yurt pahalılığı nedeniyle ev arayan öğrenci "Evsiz kalacağım" derken, kirası beklemediği oranda artan kiracı "Başka ev bulamam" diyerek istenilen fiyatı kabul ediyor. Emlakçılar da fahiş kiraların sürdürülebilir olmadığını vurguluyor.