Deri çatlağı nedir?
Halk arasında deri çatlağı olarak bilinen stria, derinin dermis olarak adlandırılan tabakasında fazla gerilip gevşemesi durumu sonucu ortaya çıkar.Cilt gözle görülecek kadar incelir, zayıflar ve yırtık görünümünü alır hatta bazen bu yırtıklar yatay su yolu şeklinde veya dikey meydana gelir.Sorunlu kısım sağlıklı deriden kolaylıkla ayrılır. Yeni oluşan çatlaklar ten renginden daha koyu morumsu bir renk oluştururken; zamanla rengi açılır ve soluk bir inci rengini alır. Çatlakların renk alması kişinin yapısına göre değişiklik gösterir. Deri çatlağına sıklıkla gebelik döneminde kadınlarda rastlandığı için gebelik çatlağı adı da verilmektedir.Cilt bütünlüğünü bozmasa da estetik görünümü bozması nedeniyle tedavisi çok merak edilen bir durumdur.
Çatlağın oluşma nedenleri nelerdir?
Deri, üstten aşağı doğru epidermis, dermis ve hipodermis tabakalarından meydana gelir. Dermiste bulunan elastin ve kollajen lifleri derinin sağlıklı görünümünü veren ve elastikiyetinden sorumlu yapılardır. Bu liflerin kopması, aralarındaki bağların zayıflaması gibi durumlar yaşandığında, cilt üzerinde gözle görülür ve estetik olmayan bozulmalar meydana getirir. Buna sebebiyet veren en önemli faktör ise kadınlarda gebelik durumudur. Gebelik sırasında cilt, çok fazla gerginliğe maruz kalır. Özellikle son aylara doğru hem alınan kilo ve ödemden hem de karında oluşan gerginlikten dolayı karında, bacak içlerinde ve göğüslerde çatlaklar meydana gelebilir. Aşırı kilo alıp verme, ergenlik dönemi kas yapısının gelişmesi, vücut geliştirme gibi durumlarda vücutta belli yerlerde çatlaklar görülür. Çatlak oluşmasının başka bir sebebi de hormonlardır. Hormonal değişim sonucu kişide deri çatlağı görülebilir. Deri çatlağı oluşumu kilo ile ilişkilendirilmiştir. Yapılan araştırmalara göre obezite problemi olan kişilerde çatlak görülme olasılığı normal insanlara göre oldukça fazladır. Bazı hastalıkların ve kullanılan ilaçların da çatlaklara sebebiyet verdiği bilinir. Özellikle sistemik kortizon kullanan hastalarda elastin ve kolajen lifler yıkıma uğrar. Bunun sonucunda bazı bölgelerde çatlaklar gözlemlenebilir.
Çatlağın belirtileri nelerdir?
Vücut üzerinde yeni olan çatlakların rengi, görünümü ve vücuttaki yeri değişiklik gösteriebilir. Çatlaklar anatomik olarak tüm bölgelerde oluşsa dahi genellikle göğüslerde, karında, kalça ve bacaklarda, kolun iç kısmında, sırtta görülmektedir. Hormonların da çatlak oluşumunda etkili olduğu bilinir. Bu yüzden kadınlarda ve erkeklerde farklı alanlarda çatlaklar görülür. Kadınlarda en çok kalça ve bacak bölgesinden sonra göğüs bölgesinde çatlak görülürken; erkeklerde kol, sırt altı ve kalçada çatlak görülür. Görülme zamanı genellikle ergenlikle aynı zamana denk gelir. Gebelik zamanı oluşan çatlaklara stria gravidarum adı verilir ve spesifik olarak karın bölgesinde yoğun çatlak görünümü olur. Çatlaklar görünümü dışında başka belirti vermezler. Ancak bazı yoğun ve büyük çatlaklarda kaşıntı, yara vb. meydana gelebilir.Sık kilo alıp veriyor iseniz bu gizli düşmanlara dikkat etmelisiniz.
Çatlağın çeşitleri ve evreleri nelerdir?
Deri çatlağının iki türü vardır. İlk oluştuklarında cilt tonuna göre daha kırmızı-mor arası bir renk olarak vücutta gözlemlenir. Bu türüne stria rubra denir. Zaman geçtikçe renginin soluklaşması sonucu stria alba adını alır. Çatlakların ilk oluştuğu sırada çevre dokularda da bazı değişiklikler meydana gelebilir. İlk aşamada yüzeysel damarda genişleme ve lenf hücrelerinin bu bölgede fazlalaştığı tespit edilmiştir. Daha sonraki aşamalarda kolajen liflerinin azaldığı görülür, epidermis ise incelir.
Deri çatlağı tedavisi nasıl olur?
Deri çatlağında bilinmesi gereken en önemli konu bu durumun klinik bir problem yaratmadığıdır. Sıklıkla kadınlarda karşılaşılan bu durum neticesinde, vücudun estetik yönden bozulduğuna dair olan inançla birlikte tedavi seçenekleri yıllar içinde çeşitlendirilmiştir. Ancak çatlak tedavisine başlanılan evre, yapılan tedavinin sonucunu da bir o kadar etkiler. Ne kadar erken evrede yakalanırsa tedavi o kadar başarılı sonuç verir. Yine bilinmelidir ki; tedavi şekli ne olursa olsun çatlaklar tamamen geçirilemez ancak çok büyük bir kısmı kozmetik olarak giderilebilir.Çatlak genellikle nem kaybı yüzünden görülmektedir.Bu sebeple çatlayan bölge iyice ve düzenli olarak nemlendirilmelidir.
Bunların dışında kimyasal peeling ile kombine mikrodemabrozyon tedavisi uygulanabilir. Bu tedavi şeklinde özel bir içeriğin cilt üzerine püskürtülerek cildi soyması işlemidir. Bu tedaviyi kimyasal peelingle desteklendiğinde etkisi daha da artmaktadır.