Türkiye'nin Turna Koruma Çalışmaları: Doğal Ekosistemlerdeki Önemli Rolü

Türkiye, çeşitli iklim ve doğal ekosistemleriyle turnalar için önemli bir yaşam alanı sunmaktadır. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen çalışmalarla, ülkenin çeşitli bölgelerindeki turna popülasyonları düzenli olarak takip edilmekte ve koruma altına alınmaktadır.

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Türkiye, farklı iklim ve doğal ekosistemlere sahip olması nedeniyle dünyadaki nadir ülkelerden biridir; bu özelliği sayesinde turnaların kuluçkaya yattığı, kışladığı ve göç sırasında konaklama alanı olarak kullandığı birçok farklı yer bulunmaktadır.

Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMP), kuşların göçleri, üremeleri ve hayatta kalma başarıları gibi verileri toplamak amacıyla halkalama ve verici takma çalışmaları yürütmektedir. 2013'te hazırlanan "Turna Eylem Planı" ile nesli tehlike altında olan turna popülasyonlarını düzenli olarak izlemektedirler. Türkiye'deki ilk turna halkalama çalışması 2014'te Almanya'dan bir sivil toplum kuruluşu ile işbirliği yapılarak başlatılmıştır.

Bu çalışmalar kapsamında, Sivas, Ardahan, Erzurum, Erzincan, Van, Muş gibi illerde üreyen turnaların, kışlama için Kayseri'deki Sultan Sazlığı Milli Parkı ile Adana'daki Yumurtalık Lagünü Milli Parkı ve Akyatan-Tuzla Yaban Hayatı Geliştirme Sahası'nı tercih ettiği belirlenmiştir. Bu alanlar, "Ramsar Sulak Alanı" statüsüyle koruma altındadır.

Ülkede Avrasya turnası (Grus grus) ve telli turna (Anthropoides virgo) olmak üzere 2 tür tespit edilmiştir. Afrika'da kışlayan turnaların önemli bir kısmının bu bölgelere Anadolu üzerinden geçtiği gözlemlenmiştir. Türkiye'de turnaların göç yolları ve kışlama alanlarıyla ilgili yapılan bilimsel çalışmalarda önemli veriler elde edilmiştir.

Bakan İbrahim Yumaklı, biyolojik çeşitliliğin ülkenin serveti olduğunu vurgulayarak, bu çeşitliliği korumak için çalışmaların devam ettiğini belirtmiştir. Nesli tehlike altında olan turnaların korunması için alınan tedbirlerin etkin bir şekilde yürütüldüğünü ifade etmiş ve bilim insanları, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşların işbirliğiyle güzel sonuçlar elde edildiğini dile getirmiştir. Turnaların korunması, toplumun ortak sorumluluğu olarak kabul edilmektedir.