Ukrayna için savaş senaryoları

“Ruslarla anlaşmaya değil, görüşmeye hazırlanıyoruz.”
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg

45 milyon nüfusa sahip Ukrayna, 2014 yılında Rusya’nın askeri harekâtına maruz kaldı. Savaşın görünen nedeni, geçmişte Moskova yanlısı diktatör Viktor Yanukoviç'i (şu anda Rusya'da mülteci olarak yaşıyor) deviren Ukrayna devrimini karşılıksız bırakmamaktı. Maidan Meydanı’ndaki olaylar başladığında, tıpkı, Gürcistan (2008) ve Kazakistan’da (2022) olduğu gibi Rus askerleri gene sınırın öbür tarafında çoktan yerini almış, hazır bekliyorlardı. Rusların Ukrayna’daki asıl amacı, tümü uluslararası olarak Ukrayna toprakları olarak tanınan Kırım'ın ve Donbass'ın bazı bölümlerinin nihai statüsünü değiştirmekti. Ruslar, Kırım'ı güç kullanarak ilhak ettiler ve ardından Rus azınlığı öne sürerek Donbass'ın iki bölgesi olan Luhansk ve Donetsk’i Ukrayna'dan ayırdılar. Aralık 2021’de Ukrayna sınırına 100 bin kişilik ordu yığan Ruslar, ABD ve NATO’ya ültimatom niteliğinde iki güvenlik anlaşması önerdiler. Sembolik görüşmelerden sonra Washington’un ret cevabı Ocak ayının sonunda Moskova büyükelçisi John Sullivan tarafından Ruslara yazılı olarak verildi. NATO ise Rusya’yı ciddiye bile almadı. ABD ve NATO, Rusya ile ittifakın genişlemesini görüşmeyeceğini açıkça beyan etti. Ukrayna nüfusunun çoğunluğu, seçilmiş temsilcileri aracılığıyla NATO'ya katılmaya can atıyor. Şimdi sıra Ruslar da, görüşmelerde isteklerinin kabul edilmemesi halinde askeri seçeneklere başvuracaklarını beyan etmişlerdi. Bu makalede, yapılan görüşmelerde neler olduğunu, gelişmeleri, tarafların niyetlerini ve savaş senaryolarını değerlendireceğiz.

Görüşmelerde ne oldu?

Ocak ayı içinde Rusya ve Batı üç görüşme yaptı ve görüşmelerde çok az ilerleme oldu. 10 Ocak’taki ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Wendy Sherman ile muadili Rus Sergei Ryabkov arasında yapılan görüşmelerde;

- Sherman, Rusya’nın Ukrayna ve Gürcistan’un NATO’ya katılmaması ile ilgili güvenlik garantisini reddetti ve NATO’nun kimseye kapıyı kapatmayacağını söyledi. ABD tarafı bunun yerine Ukrayna ve etrafındaki füze sistemleri ve tatbikatlar ile ilgili sınırlamaları görüşebileceğini gösterdi.

- Ryabkov ise Rusya’nın önerdiği güvenlik anlaşmalarının bir restaurant menüsü olmadığını, ya toptan kabul ya da toptan reddin söz konusu olduğunu söyledi.

Rybakov, görüşmelerden sonra Ukrayna’nın NATO üyesi olmamasının Rusya için mutlak bir zorunluluk olduğunu açıkladı. Ryabkov şöyle dedi; “Rusya’nın meşru ulusal güvenlik çıkarları söz konusu olduğunda, uzlaşma diye bir şey yoktur.” Burada, durumu 22 Haziran 1941’de Avrupa’ya Rus saldırılarının başladığı zamana referans yaparak, Rusya’nın zafer kazanacağını vurguluyor.

Müteakiben yapılan Rusya ve NATO görüşmelerinde de benzer bir kilitlenme oldu. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, ittifakın genişlemesini sınırlamak ile ilgili garantileri reddederken, silahların kontrolü konusunda görüşebileceklerini ifade etti.

Üçüncü görüşme ise Viyana’da NATO ve AGİT arasında yapıldı. Ruslar, Batı ile meselelerini AGİT içinde tartışmak istemediler. Lavrov, asıl meselenin Rusya ve ABD arasında olduğunu, daha az ölçekte Rusya ve NATO arasında olduğunu açıkladı.

Ukrayna için savaş senaryoları

Rus temsilci Sergei Ryabkov, görüşmelerin başarısız olması halinde askeri seçenekleri gözden geçireceklerini açıklamıştı. Lavrov ve Kremlin yetkililerinden askeri seçeneklere başvurma kararlılıkları ile ilgili pek çok açıklama geldi. ABD tarafı ise “Ruslar eğer bu yolu seçecekse biz de eşit olarak hazırız açıklaması” yaptı.

Rusya’nın askeri seçenekleri neler?

- Ukrayna’yı askeri güçle Rusya kontrolünde kalmaya ikna etmek, NATO üyesi olmasını engellemek için yeni bir işgal harekatı yapmak.

- Ukrayna’daki ABD ve NATO tesislerini yok etmek.

- Füze saldırısı ile Polonya ve Romanya’daki ABD üslerini imha etmek.

- Baltık ülkelerinden birini Rus azınlığı bahane ederek karadan sınırlı işgal etmek.

Ruslar, Doğu Askeri Bölgesindeki dört orduyu Batı cephesine kaydırma hazırlığı içinde. Askeri gerilim nükleer bir savaşı da başlatabilir. Muhtemel bir savaşta kimyasal silahlar kullanılabilir, iki taraf ta bunu birbirinin üzerine atabilir. Rusların hesabı, Amerikalıların Ukrayna için savaşmayacak olması.

ABD için en kötü senaryo; Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ve karşılığında sürekli ekonomik yaptırım ve askeri baskı altında bırakılması.

Rusya içi en kötü senaryo savaşın NATO ile silahlı çatışmaya dönüşmesi.

Rusya, Ukrayna’yı 2 gün içinde tamamen işgal edebilir ve Kiev’i ele geçirebilir. Bu durumda, çok sayıda sivilin de olası bir işgalde yaşamını yitirebilir ve yaklaşık 5 milyon Ukraynalı da bölge ülkelere kaçabilir.

Halen Ukrayna’nın 250 bin askerine karşı Rusya’nın 900 bin kişilik ordusu var. Washington Post’un ABD istihbaratına dayandırdığı bilgilere göre Ukrayna sınırında 83 Rus taktik taburu var ve her birinde yaklaşık 750 asker bulunuyor. İki hafta önce bunun sayısı 60 olduğu söyleniyor. ABD’li yetkililer, bölgedeki Rus askerlerinin sayısının 130 bini geçebileceğini söylüyor.

ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Wendy Sherman’a göre, Rus saldırısı 20 Şubat civarında bekleniyor.

2018 yılında Doğu Avrupa’da bir işgal harekâtı için 300 bin Rus askerinin katıldığı bir tatbikat yapmıştı. Bu tatbikata, 3 bin Çin askeri de katılmıştı.

NATO’nun Baltıklar ve Polonya için oluşturduğu Tabur büyülüğündeki Muharebe Gruplarına karşın Ruslar, Soğuk Savaş zamanından beri derin taarruz yapmak üzere eğitilmiş 1. Muhafız Tank Ordusu ve 20. Birleşik Silah Ordusu var.

Rusya bu savaş için bir yıldır hazırlanıyor ve hızla 100 bin kişilik bir ordu oluşturdu. NATO ise mevcut prosedürleri ile 30 bin kişilik bir orduyu yoğun bir çaba ile 6-9 ay içinde oluşturabilir.

Rusya ve NATO arasındaki savaş nasıl olur?

Makalenin devamı ve geniş versiyonu için;

https://www.academia.edu/70714456/Ukrayna_için_savaş_senaryoları