Obezite, Kanser Riskini Nasıl Artırıyor? Bilimsel Araştırmalar ve Öneriler

Son yıllarda yapılan bilimsel araştırmalar, aşırı kiloluluğun yalnızca kalp hastalıkları ve diyabet gibi kronik rahatsızlıklara değil, aynı zamanda çeşitli kanser türlerine de yol açabileceğini ortaya koydu. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) tarafından yayımlanan raporlara göre, obezite 13 farklı kanser türüyle ilişkilendiriliyor. Bu kanser türleri arasında meme, kolon, pankreas, karaciğer ve böbrek kanserleri yer alıyor.

Uzmanlar, obezite ile kanser arasındaki bağlantının temelinde hormon dengesizlikleri, inflamasyon (iltihaplanma) ve bağışıklık sistemindeki bozuklukların yer aldığını belirtiyor. Örneğin, obezite durumunda yağ dokusu artışı, östrojen ve insülin gibi hormonların seviyelerinde yükselmeye neden olabiliyor. Bu durum, hücrelerin anormal şekilde çoğalmasına yol açarak kanser gelişimini tetikleyebiliyor. Ayrıca, obez bireylerde kronik inflamasyonun bağışıklık sistemini zayıflatarak, vücudun kanserli hücrelere karşı savunmasız kalmasına sebep olduğu vurgulanıyor.

BİLİMSEL KANITLAR NE SÖYLÜYOR?

Amerikan Kanser Derneği (American Cancer Society) tarafından yapılan bir araştırmada, aşırı kiloluluğun meme kanseri riskini menopoz sonrası kadınlarda %20 ila %40 oranında artırdığı tespit edildi. Benzer şekilde, Lancet dergisinde yayımlanan geniş çaplı bir çalışma, obez bireylerde kolon kanseri riskinin %30 oranında daha yüksek olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, bu ilişkinin kilo kontrolü sağlanarak ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları benimsenerek azaltılabileceğini belirtiyor.

Dahası, 2020 senesinde İngiltere merkezli bir araştırmada, vücut kitle indeksi (VKİ) 30’un üzerinde olan bireylerde pankreas kanseri riskinin iki katına çıktığı gözlemlendi. Araştırmacılar, özellikle abdominal yağlanmanın, pankreas gibi organların çevresinde yüksek inflamasyona yol açtığını ve bu durumun hücresel hasara neden olabileceğini ifade ediyor.

UZMANLARDAN UYARILAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Endokrinoloji uzmanı Dr. Ayşe Demir, aşırı kiloluluğun önlenmesi için toplumda farkındalık oluşturulması gerektiğini vurguluyor. Dr. Demir, "Kanserden korunmada ilk adım, sağlıklı bir kiloyu korumak ve düzenli fiziksel aktivite yapmaktır. Özellikle işlenmiş gıdalardan uzak durarak, Akdeniz tipi beslenme gibi anti-inflamatuar özelliklere sahip diyet modellerine yönelmek büyük önem taşır" diyor.

Beslenme uzmanı Prof. Dr. Mehmet Yılmaz ise obeziteye bağlı kanser riskinin bireysel olarak yönetilebileceğini belirtiyor ve ekliyor: "Aşırı şeker tüketimini sınırlamak, yeterli uyku almak ve stres yönetimi gibi alışkanlıklar, obeziteyi kontrol altına almanın etkili yollarıdır."

Obezitenin yalnızca estetik bir mesele olmadığı, ciddi sağlık riskleri doğurduğu artık bilimsel olarak kanıtlanmış durumda. Bu nedenle, bireylerin ve toplumun obezite ile mücadelede daha bilinçli adımlar atması büyük önem taşıyor. Sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleriyle yalnız obezite değil, aynı zamanda kansere yakalanma riski de önemli ölçüde azaltılabilir. Sağlık uzmanları, düzenli sağlık kontrolleri ve kilo yönetimi stratejileriyle kansere karşı tedbir alınabileceğini hatırlatıyor. Bu nedenle, sağlıklı bir geleceğin anahtarı bireysel farkındalık ve kararlılıktan geçiyor.