Bisiklet, Po ve Ronaldo

Küresel iklim değişimi, Po nehrini de etkiledi. İtalya’nın batı-doğu ekseninde en uzun nehri, Po. Kurak geçen ve az yağış kaydedilen dönemlerde kuruma noktasına gelen nehir, yoğun yağışlı mevsimlerde taşarak sel baskınlarına neden oluyor. Son bir yılda yatağından çıkan Po’nun İtalya’daki tarım sektöründe neden olduğu zarar, 2 milyar avroyla ifade ediliyor.

Sorun bir tek iklimsel değişimle sınırlı değil elbette. Po’nun geleceğini tehdit eden problemler, nehir kıyısının imara açılması, çarpık yapılaşma, çevre kirliliği ve gündelik bakım ve onarım çalışmaları için gerekli bütçenin ayrılmaması.

Po, 652 kilometre uzunluğunda. Nehrin kıyısı ve yakın çevresinde 16 milyonluk bir nüfus ikamet ediyor. Piemonte Orientale üniversitesinde nehir ekolojisi dersi veren Stefano Fenoglio, iklimsel değişimin Po’nun biyolojik çeşitliliğini olumsuz etkilediği görüşünde. Alp havzasındaki nehirlerde yaşayan canlılar, mevcut yeni koşullara uyum gösteremekte zorlanıyor.

İNSAN-NEHİR İLİŞKİSİ YOK OLDU

İtalya’da Po’nun yanı sıra birçok başka nehir, küresel iklim değişikliklerinden olumsuz etkileniyor. Buzulların erimesi, yöresel düzeyde izlenen morfolojik ve jeolojik değişimler, kanal sistemleri ve çevre kirliliği sonucu nehirler, 1970’ler ve 1980’lerdeki gibi değil artık. Sözün kısası insan-nehir ilişkisi de ortadan kalktığı için Alplerde, özellikle Po vadisinde halk, nehirlerin bakımı konusunda dayanışma içinde değil..Fenoglio’nun anımsattığı gibi, bu ilişki artık var olmadığı için iklimsel değişimin sonuçları, güç bir tabloyla baş başa bırakıyor nehir sakinlerini.

Geçtiğimiz 2017 yılında İtalya, kurak bir ilkbahar ve yaz mevsimi geçirdi. Bir önceki 2016 ile karşılaştırıldığı zaman yağış ranı % 41 düzeyinde azalırken ortalama sıcaklık, 2,48 derece arttı. Bu kuraklığın İtalyan tarım sektörünü uğrattığı zarar, 2 milyar avroyla tanımlandı.

Po, kalp-damar sorunu yaşayan bir hastaya benzetiliyor. Hastalığın önüne geçmek için nehir yatağında orta ölçekli iyileştirme çalışmaları gerekiyor. Öte yandan çevre örgütü Legambiente’nin girişimiyle VisPo (Volunteer İnitiative for a Sustainable Po) projesi çerçevesinde 230 gönüllü genç Po’nun kıyı şeridi ve yakın çevresini atıklardan temizliyor.

‘RONALDO’YA 100 MİLYON VERENLER, BİZİ İŞSİZ BIRAKTI!’

İtalyanlar geçtiğimiz hafta, Cristian Ronaldo’nun Juventus’a gelmesini konuşuyordu. Tartışma, Ronaldo’ya verilen 110 milyon avroya odaklanmıştı.Portekizli futbolcunun özel yaşamıyla ilgili haberler, gazetelerin birinci sayfasında yer alırken, FİAT’ın Melfi ve Pomigliano’daki fabrikalarında çalışan işçiler, “Ronaldo’ya 100 milyon verenler, bizi işsiz bıraktı” diye seslerini duyurmaya çalıştı. Melfi’deki FİAT işçileri greve giderken Pomigliano’da Ronaldo protesto edildi. Elbette İtalyan medyası Ronaldo’nun haberlerine odaklanırken işsiz kalan FİAT işçilerinin tepkisini haber yapmaya yanaşmadı.

Ronaldo’nun transfer ücretine tepki, dallanıp budaklanınca Melfi işçileri 22 Temmuz’da greve gitti, Pomigliano’daki fabrikada ise işçiler futbolcuyu protesto etti. FİAT işçileri, yönetimin güç bir dönemden geçildiğine vurgu yaptığını ve kemer sıkmaya devam dendiğini paylaşsa da futbol dünyasında süre gelen pazarlıklarda Ronaldo için 110 milyon avro harcayan Juventus, işçilere bu yaldızlı dünyanın dışında olduğunu anımsattı. Her iki fabrikada sendikanın da desteğini alan işçiler, birçok aile ücretleriyle ayın yarısına ulaşamazken “Bir tek kişiye binlerce ailenin geçinebileceği bir ücret vermek, ne kadar adil?” diye soruyor.

MARCHIONNE, YAŞAMLA ÖLÜM ARASINDA

FİAT işçilerinin Ronaldo tepkisi sürerken İtalya’daki krizi gerekçe göstererek birkaç yıl önce fabrikanın üretimini ucuz işgücü için doğu Avrupa ülkelerine taşıyan FİAT üst düzey yöneticisi Sergio Marchionne ise bugünlerde İsviçre’de bir klinikte yaşam mücadelesi veriyor. İtalyan medyası Marchionne’nin ileri evrede akciğer kanserine yakalandığını yazarken, FİAT yönetimi Marchionne’nin bundan böyle işbaşı yapmayacağını, yerine İngiliz Mike Manley’in atandığını duyurdu.

BİSİKLET TURİZMİ

Po nehri, Ronaldo tartışmaları bir yana kuzey Avrupa ülkelerini model alan İtalya, bisiklet turizmine yatırım yapacağını duyurdu. Fransa, bisikletle ulaşımı için 10 milyar avro, İtalya 3 milyar avro ayırsa da geleceğin ulaşım aracı olan bisiklet yolları için öncelikle kuzey İtalya ve Abruzzo bölgesine yatırım öngörülüyor..

Avrupa’da bisiklet turizmini teşvik etmek, gerekli yatırımları gerçekleştirmek için her yıl 50 milyar avro harcanıyor. Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da taşıtla hareket eden sürücülerin oranı % 40 azaldı. Kopenhag yerel yönetiminin bisiklet yolu için yaptığı yatırım, bu tercihte önemli bir rol oynadı. Almanya’da ise 50 bin sürücünün bisikleti tercih ettiği aktarılıyor. Hollanda’da Ulaşım Bakanlığı’nın yaptığı bir araştırmada her gün evi ile işi arasında araç sürenlerin 40 milyon saat harcadıkları hesaplandı. Hollanda’da hükümet, Danimarka gibi bisiklete öncelik tanıyan bir ulaşım politikasını hayata geçirmeye çalışıyor

GELECEĞİN SEYAHAT ARACI, BİSİKLET

Milano’da “World Cycling Alliance” komgresinde tartışılan “Bisiklet” geleceğin ulaşım aracı kimliğiyle Avrupa’nı bir çok ülkesinin gündeminde. Gündelik ulaşım bir yana “bisiklet turizmine” önem veren yerel yönetimler, bisikleti seyahat aracı seçenler için tercihli yolları, konaklama tesislerini, mola merkezlerini, kampingleri, kır evlerini, bisiklet tamiri için atölyeleri programına alıyor.

İtalya’da şimdilik kuzey Avrupa ülkeleri gibi bisikletle güvenceli bir biçimde hareket etme ve konaklama olanağı sağlayan başlıca dört bölge kuzeyde Emiglia-Romagna, Veneto, Trentino-Alto Adige ve Friuli Venezia-Giulia. Adriyatik kıyısını bisiklet turizmine açmayı hedefleyen hükümet, bisiklet yollarını Marche, Toscana, Abruzzo ,Molise ve güneye yaymayı tasarlamakta.

Bisiklet, sessiz, ekonomik ve sağlık için yararlı. Çevre kirliliğine neden olmuyor. Ancak bisiklet turizminin işleyebilmesi için yerel yönetimlerin katılımı kadar, bütün ülkeyi gözeten bir rejim gerekiyor. İtalyanlar, bu ağı gerçekleştirmeyi başarabilirse, Çizme’ye yolu düşenler, ülkeyi kuzeyden güneye alternatif bir seçimle gezebilir.