Sardunyadan Suudi Arabistana, Yemende İtalyan bombası

Silahsızlanma Ağının (Rete Disarmo) geçtiğimiz çarşamba günü yayımlanan raporu, Suudi Arabistan tarafından bombalanan Yemende İtalyan yapımı bombaların kullanıldığını öne sürüyor. Belgelere dayanılarak yapılan suç duyurusu, Rwm İtalia Spa (Rheinmetall Defence Ag-Almanya) ile Çizmedeki yasalara dayanarak hükümet adına yurt dışına silah satışı yapan Uama derneğine (Silahların küresel satışına yön veren resmi makam) büyüteç tutuyor.

Soruşturmanın çekirdeğini Yemeni 2015 Mart ayından bu yana yoğun bir biçimde bombalayan Suudi Arabistana İtalyadan satılan silahlar oluşturuyor. Dosya, Alman Rmnnin Sardunya Adasındaki fabrikasında üretilen silahların Yemende sivil halka karşı kullanıldığını belgelerle sunuyor.

Bu belgelerden hareketle İtalyanın Yemende savaş suçu işlediği ileri sürülebilir mi? Sardunya Adasında merkezi Düsseldorfda bulunan Rheinmetall endüstriyel grubunun İtalyadaki fabrikası Domusnovasda üretilen silahlar söz konusu edildiğinde bu soruya evet yanıtı verilebilir.

Silahsızlanma Ağının girişimiyle yapılan suç duyurusu, Roma Savcılığına iletildi ve ardından başkentte düzenlenen basın konferansında konunun ayrıntıları aktarıldı. Ağ adına hukuki süreci takip eden Avukat Francesca Cancellaro, savcılığa yeterli miktarda belge ilettiklerini söyledi. Soruşturma doğrudan Rwm İtalia ile Uaama Derneğinin yöneticilerini hedef alıyor. Uama Derneğinin çatısı altında faaliyet gösteren komite, hükümet adına İtalyan yasasındaki 185. maddeye dayanarak yurt dışına yapılan silah satışı trafiğinde yetkili tek resmi makam.

Roma Savcılığına iletilen dosyada fotoğraflar ve tanıkların ifadesi temel alınarak 6 Yemen vatandaşının Deir-Al Hajasi Kasabasında öldürüldüğü, bu kişilerden birinin hamile bir kadın, öteki dört kişinin çocuk olduğuna vurgu yapılıyor. Söz konusu kasabanın stratejik bir konuma sahip olmadığı, bölgede hiçbir askeri tesisin bulunmadığı, bu kasabada sivil vatandaşların ikamet ettiği belirtiliyor. Altı sivil Yemenlinin 8 ekim 2016da Suudi Arabistanın yönetimindeki askeri koalisyonun düzenlediği füze saldırısında can verdiklerine dikkat çekiliyor.

Düşen füzenin açtığı çukurda uzman ekiplerce yapılan araştırmalarda incelenen parçaların Rwm İtalianın fabrikasında üretildiği gün ışığına çıktı. Avukatlar o dönemde Birleşmiş Milletlerin Yemende insan haklarının çiğnendiği yönündeki raporuna karşın İtalyan yapımı silahlar ve bombaların Suudi Arabistana yasal yolla satımının büyük bir suç olduğuna, 185. yasa maddesinin suistimal edildiğine ve kötü amaçla kullanıldığına vurgu yapıyor. Aynı maddenin savaş durumundaki ülkelere silah satışı yapılamayacağını yasaklamasına karşın bu ayrıntının da göz ardı edildiği vurgulanıyor.

Ölülerin sırtından kar ediyorlar

Çeşitli Avrupa ülkeleri halen Suudi Arabistana silah satışı yapmaya devam ediyor. Salgın hastalıklar ve savaşın pençesindeki bu yoksul ülkede insanlar can vermeye devam ediyor. Öte yandan Alman Rheinmetall ve bu fabrikanın İtalyadaki üretim merkezi bu kirli savaştan, ölülerin sırtından kar ediyor.

Bu çerçevede Almanya da İtalya kadar iki yüzlü bir siyaset gütmekte. Almanyadaki yasa, sınırı içinde kurulu fabrikalardan Yemene silah satışını net bir biçimde yasaklamasına karşın, İtalya örneğindeki gibi Almanya dışında kurulu fabrikalar Yemene silah satmaya devam ediyor.

İtalyaya dönersek bomba üreticisi Alman Rwm fabrikasının Sardunya Adasında Iglesias ve Domusnovasda 7 hektarlık bir alanda kurulu iki fabrikası 80 işçi istihdam ediyor. Öte yandan Rwmnin Güney Afrikalı bir ortakla 2016dan bu yana Suudi Arabistanda bir silah fabrikası inşa ettiği de gelen bilgilerden bir başkası.

Sardunya Adasında tırmanan işsizliğe çözüm, elbette silah ve bomba üreten fabrikalar kurmaktan geçmemeli. Savaş karşıtı dernekler ve sivil halkın tepkilerine karşın yaz aylarında turist akınına uğrayan adada sorumlu turizme yapılan yatırımlar, silah tacirlerine alternatif olabilir.

Ama ne yazık ki özellikle Renzi Hükümeti döneminde önce Körfez ülkelerinden gelen Arap şeyhlerine açılan ve özelleştirilen nice koy hızla Araplaştırıldı. Adanın doğal dokusunu hiçe sayan yeni sahipleri, zevksiz oteller, eğlence merkezleri zinciriyle Sardunyadaki yerel kültürü siliyor. Bu bir yana silah ve bomba üreten yabancı sermaye, Amerikan askeri üssü ve poligon inşaatları adanın sonunu hazırlıyor.

Yaklaşan yaz mevsiminde Sardunya planları yapanlar, işsizliğin doruk noktasına tırmandığı, askeri üslere yakın bölgelerde ikamet edenlerin kanserden öldüğü, sağlık hizmetlerinin yetersiz kaldığı, eşsiz koylar ve plajların Arap şeyhlerinin zevksizliğine yenik düştüğü Sardunyanın geleceğini geç olmadan düşünecek mi dersiniz?