Covid-19'un Delta varyantı nedir, belirtileri neler, nasıl yayılıyor ve daha bulaşıcı mı?

Birleşik Krallık'ta son haftalardaki vaka artışlarında Delta varyantının önemli rol oynadığı düşünülüyor. Dahası bu varyant, ülkedeki hakim koronavirüs türüne dönüşmüş durumda.

Delta varyantının Türkiye'de de görüldüğü açıklandı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 23 Haziran'da yaptığı açıklamada, 16 ilde 134 vakada Delta varyantının tespit edildiğini açıkladı.

Koca, "Giderek illerdeki dağılımı artmaya başladı ve yoğunluklu, ağırlıklı olarak da İstanbul'da görüldü. 134 vakanın 82'si İstanbul'da. Düzce'de 18, Van'da 8, Ankara'da 4, İzmir'de 3 ve diğer illerimizde de bir, iki şeklinde olmak üzere toplam 16 ilimizde görüldü. Ülkede çok ciddi bir oranın olmadığını biliyoruz lakin her geçen gün bunun artabileceğinden de endişe ediyoruz" dedi.

Koronavirüsün mutasyona uğramış bu varyantı ilk kez Ekim ayında Hindistan'da tespit edildi.

Tüm İnfluenza Verilerinin Paylaşımı Küresel İnsiyatifi'ne (GISAID) göre, Delta varyantı şu ana kadar 65'ten fazla ülkede görüldü.

Şu ana kadar bazı aşıların bu varyanta karşı etkili olduğu da açıklandı. BioNTech, Pfizer ile ortak geliştirdiği aşının Delta varyantına karşı da etkili olduğunu bildirdi.

Delta varyantının ilk olarak tespit edildiği Hindistan'da ise Mayıs ortasında görülen zirvenin ardından vaka sayıları ve can kaybı geriliyor. Mayıs ortasında 400 bini aşan günlük vaka sayıları şu anda 55 binin altına inmiş ve hastanede yatanların sayısı da normal seviyelere yaklaşmış durumda.

Hint varyantı olarak da bilinen Delta varyantı nedir?

Virüslerin sürekli mutasyona uğraması doğal bir durum. Ortaya çıkan varyantların büyük bölümü önemsiz kabul edilse de bazıları daha bulaşıcı ve hatta kimi durumlarda daha öldürücü olabiliyor.

İngiltere'de bilim insanları, B.1.617.2 olarak bilinen Delta varyantının, kış aylarında vakalarda görülen hızlı artışın arkasındaki ve ilk kez İngiltere'nin doğusunda bulunan Kent bölgesinde tespit edilen Alpha varyantından daha hızlı yayıldığını söylüyor.

Kaç vaka var ve nerede?

Birleşik Krallık'ta bu haftaaçıklanan veriler, B.1.617.2 varyantının yaklaşık 76 binden fazla vakada görüldüğüne işaret ediyor. Bu da önceki haftaya kıyasla yüzde 79'luk bir artışa işaret ediyor.

İngiltere Halk Sağlığı Kurumu'nun 21 Haziran'da yayımladığı son veriler, bir süredir tespit edilen yeni vakaların neredeyse tamamının Delta varyantı olduğunu gösteriyor.

Ancak yetkililer, tespit edilen vakaların tamamına değil, belli örnekler üzerinden varyant incelemesi yapıldığını ve bu nedenle de özellikle bir varyantın yaygın görüldüğü bölgelerde elde edilen sonuçların belli bir varyantı işaret ediyor olabileceği uyarısı yapıyor.

Belirtileri farklı mı?

Birleşik Krallık'ta yapılan bir araştırma, Delta varyantının, daha önce Covid-19 vakalarında görülenlerden farklı belirtiler gösterebildiğini ortaya koydu.

'Zoe Covid Belirtileri' adlı araştırmayı yürüten Profesör Tim Spector, Delta varyantına yakalananlar arasında en çok baş ağrısı, boğaz ağrısı ve burun akıntısı gibi belirtiler görüldüğünü; genç yaştaki hastaların "daha ziyade ağır bir soğuk algınlığı geçiriyormuş gibi" hissedebildiğini söyledi.

Fakat insanlar çok hasta hissetmeseler de virüsü bulaştırabiliyor. Bu nedenle bu belirtileri gösterenlerin hemen Covid-19 testi olması isteniyor.

Daha önce İngiltere Sağlık Hizmetleri tarafından Covid-19 belirtileri öksürük, ateş, koku ve tat kaybı olarak sayılıyordu.

Ancak Profesör Spector, ekibinin formlarını dolduran binlerce Covid-19 hastasının bildirimlerine göre artık bu belirtilerin daha az görüldüğünü belirtti.

Spector, "İnsanlar bir tür mevsimsel soğuk algınlığı geçirdiklerini sanıyor ve başkalarıyla temaslarını sürdürüyor. Bu yolla altı kişiye daha geçiriyor olabilirler. Vakalardaki artışta bunun önemli rol oynadığını düşünüyoruz" dedi.

Delta varyantı neden İngiltere'de endişe yaratıyor?

İngiltere Sağlık Bakanı Matt Hancock, bu hafta içerisinde yaptığı açıklamada, Delta varyantının yüzde 40 daha bulaşıcı olduğunu söyledi.

Ancak Hancock, elde edilen ilk bulguların iki doz aşının bu varyanta karşı da etkili olduğunu gösterdiğini belirtti.

İngiltere hükümeti, 21 Haziran'da mevcut kısıtlamaları da kaldırarak, tam normalleşme dönemini başlatmayı hedefliyor.

Bununla birlikte son dönemde hükümet yetkililerinden Delta varyantının hızla yayılmasının kaygı yarattığı ve 21 Haziran'daki normalleşme de 19 Temmuz'a ertelendi.

İngiltere'de son dönemde vaka sayılarında artış görülüyor. Bununla birlikte, can kaybı ve hastanede tedavi gören hasta sayısında ise belirgin bir artış yok.

Son 28 gün içerisinde koronavirüs testi pozitif çıkan ve hayatını kaybedenlerin yedi günlük ortalaması 10 civarında seyrederken, hastanede tedavi görenlerin sayısı da 1000 seviyelerinde olmayı sürdürüyor.

Delta'nın bulaşması daha mı kolay?

Gelen veriler, Delta'nın Kent varyantından (B.1.1.7) daha kolay yayılıyor gibi göründüğüne işaret ediyor.

Delta varyantının bulaş oranının Alpha'ya göre yüzde 30 ile yüzde 100 arasında daha fazla olduğu tespit edildi.

Sağlık Bakanı Hancock da yüzde 40 civarında daha bulaşıcı olabileceğini belirtti.

Bununla birlikte uzmanlar, İngiltere'de görülen vaka sayısındaki artışın virüsten çok insan davranışından da kaynaklanıyor olabileceğini söylüyor.

Örneğin, en kötü etkilenen bölgelerden bazılarında evden çalışanların oranının çok düşük olduğuna dikkat çekildi.

Keşmir'de Covid testi için sıraya giren insanlar

Kısıtlamaların gevşetilmesinde nasıl bir rol oynadı?

Delta varyantıyla ilgili korkulara rağmen, İngiltere'nin çoğu 17 Mayıs'ta kısıtlamaları gevşetmeye devam etti. Ancak 21 Haziran için planan normalleşmenin son kademesine geçiş ise bir ay ertelendi.

Hükümet, Delta varyantının yarattığı kaygılardan dolayı yeni bir dalga ile karşılaşmamak için normalleşmeye geçişin tamamlanmasının dört hafta ertelenmesine karar verdi.

Buna ek olarak, İngiltere'de 18 yaş üstündeki nüfusa aşı randevuları verilmeye başlanırken, kamu sağlığı yetkilileri aşılama programını hızlandırmayı hedefliyor.

Ayrıca hükümet, Delta varyantının görüldüğü bölgelere özel yeni bazı kısıtlayıcı önlemler geldi.

Bazı bölgelere giriş çıkışların asgari düzeye indirilmesi istendi.

Ayrıca sosyal mesafeyi koruma ve mümkünse evden çalışmanın devamı çağrıları yapılıyor.