Üniversitelerde olmayan demokrasi

Elbette demokrasinin özünde katılım, özgürlük, adalet ve eşitlik yer almaktadır. Ancak üniversitelerde demokrasi öğelerinin varlığı yokluğu şüphe götürmektedir.

Toplam 27 yıl çeşitli görev yaptığım üniversitelerde bu öğelerin içeriği ile karşılaşmak bir yana, bu anlayışın tam tersi yönde uygulamalarla karşılaştım.

Hem yönetimsel, hem örgütsel anlamda demokrasi açısından bu uygulamaları görmek mümkün değildir.

Özellikle, güya geçmişte demokratik yapılan rektörlük seçimleri ve sonuçları yüzünden üniversiteler hem öğretimsel hem yönetimsel anlamda önemli ölçüde yara aldı. Üstelik bu uygulamanın sonucu olarak üniversitelerde kutuplaşmanın sebebi olarak öğretim üyeleri arasında toplumsal barış önemli ölçüde erozyona uğratılmıştır.

Bugün de sadece siyasi vesayet altına alınan rektörlük makamının gerçek anlamda demokratik yollarla seçilememesi öğretim elemanlarının moral ve iş doyumu olumsuz etkilenmektedir. Çünkü öğretim elamanlarının üst bilgi donanımları ile yönetsel anlamda söz sahibi olmak istemeleri beklenen durumdur.

Yine ana bilim ve bölüm başkanılığı ve dekanlık atanmalarında katılımın olmaması, anılan konumlarda görev yapan öğretim elemanlarının doğasına aykırı bir durumdur. Çünkü, öğretim elemanlarının yönetimsel konumlarını belirlemede, seçmede üst donanıma sahip olması apaçık ortadır.

Özgürlüğe gelince söylenecek çok şey vardır. Öğrenciler, çeşitli kaygılar nedeniyle gerçek düşüncelerini söylemekten bazen kaygı duyuyorlar. Çünkü, dersleri okutacak öğretim elamanları karşısında düşüncelerini açıklamada kaygı duymaktadırlar.

Diğer taraftan, bazen öğretim elemanlarımızın sınıftaki söylemlerinden dolayı soruşturma geçirdikleri bilinen bir gerçektir.

Yine, fakülte kurulu, yönetim kurulu, üniversite yönetim kurulu ve senatörlerde düşüncelerini özgürce ifade edemeyen öğretim elamanları bulunmaktadır.

Diğer taraftan, eşitlik ve demokrasi temel değerlerden biridir. Ancak, yönetime yakın öğretim elamanlarının istekleri daha çok benimsenir bir hal almaktadır. Öyle ki kadro işlemleri, projelerin desteklenmesinde yönetimin kendine yakın öğretim elemanlarından yana tavır almaktadır.